Cách tính ngày đáo hạn phái sinh - Cập nhật năm 2024

Tại Việt Nam, thị trường chứng khoán phái sinh đã chính thức đi vào hoạt động và ngày càng được phát triển, phổ biến rộng rãi hơn đến công chúng. Chứng khoán phái sinh đem lại rất nhiều lợi ích, cụ thể nó sinh lợi nhuận theo cả hai chiều hướng biến động tăng và giảm của thị trường. Một câu hỏi được rất nhiều nhà đầu tư quan tâm đó chính là ngày đáo hạn phái sinh là gì? Xác định ngày đáo hạn phái sinh là gì? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho quý bạn đọc các nội dung về Cách tính ngày đáo hạn phái sinh.

1. Đáo hạn phái sinh là gì?

Đáo hạn phái sinh là ngày cuối cùng mà hợp đồng phái sinh còn hiệu lực. Trước ngày này, nhà đầu tư cần đưa ra quyết định với vị thế mà họ đang giữ. Sau khi hợp đồng quyền chọn hay hợp đồng tương lai qua hết ngày đáo hạn phái sinh, nó sẽ không còn giá trị, cho nên ngày đáo hạn phái sinh cũng chính là ngày cuối cùng để giao dịch quyền chọn.

Ngày đáo hạn phái sinh có thể hiểu đơn giản là ngày giao dịch cuối cùng các sản phẩm hợp đồng phái sinh. Vào ngày đáo hạn phái sinh, hợp đồng của tháng hiện tại được tất toán thành tiền mặt và chuyển sang các tháng tiếp theo để giao dịch.

2. Phiên đáo hạn phái sinh là ngày nào?

Phiên đáo hạn phái sinh sẽ phụ thuộc vào công cụ phái sinh được giao dịch. Ví dụ, ở Hoa Kỳ, vào ngày thứ Sáu thứ 3 của tháng mà hợp đồng hết hạn sẽ là ngày hết hạn của quyền chọn mua cổ phiếu niêm yết.

Đối với các quyền chọn theo tùy chọn chỉ số kiểu Châu Âu, ngày đáo hạn sẽ là một ngày trước ngày đáo hạn, ví dụ nếu quy định trên hợp đồng là ngày thứ Sáu thì ngày đáo hạn sẽ là ngày thứ Năm.

Tại thị trường Việt Nam, ngày đáo hạn phái sinh định kỳ rơi vào ngày Thứ Năm thứ 3 trong tháng đáo hạn. Nếu ngày đáo hạn rơi vào ngày nghỉ lễ thì ngày giao dịch liền trước đó sẽ được tính là ngày đáo hạn. Ngày thanh toán khi đáo hạn là ngày làm việc liền sau ngày đáo hạn. Số tiền tăng/ giảm được ghi trên trên tài khoản khách hàng tương ứng với giá trị lãi/ lỗ khi thực hiện tất toán hợp đồng. Tháng đáo hạn được hiểu lần lượt là tháng hiện tại, tháng kế tiếp, tháng cuối cùng của hai quý gần nhất.

3. Cách tính ngày đáo hạn phái sinh

Khác với thị trường chứng khoán cơ sở, mỗi hợp đồng tương lai trong chứng khoán phái sinh đều nêu cụ thể ngày đáo hạn. Vào ngày đó, các giao dịch của hợp đồng sẽ ngừng lại và chuyển thành tiền mặt.

Ngày đáo hạn được quy định là Thứ Năm lần thứ 3 trong tháng đáo hạn hợp đồng. Ở bất cứ thời điểm nào cũng luôn có 4 hợp đồng tương lai được giao dịch. Trong đó, các tháng đáo hạn lần lượt là tháng hiện tại, tháng kế tiếp và tháng cuối cùng của 2 quý gần nhất.

Ví dụ 1: Vào Quý I/2021 đã diễn ra 3 phiên giao dịch trong các tháng 1, 2, 3 như sau:

Lịch đáo hạn phái sinh tháng 01/2021 với mã hợp đồng tương lai là VN30F2101. Ngày giao dịch đầu tiên là 20/11/2020 và ngày giao dịch cuối cùng 21/1/2021. Trong giai đoạn cầu các nhà đầu tư chưa có động thái thay đổi các hoạt động giao dịch. Đến ngày 15/12/2020 thị trường giao dịch mới bắt đầu nhộn nhịp. Trong hai ngày 19 và 20/1/2021 giá thị trường sụt giảm mạnh trước thời điểm đáo hạn 2 ngày.

Lịch đáo hạn trong tháng 2 là ngày 19/02/2021, mã giao dịch là VN30F2102. Phiên giao dịch chỉ diễn ra trong hai ngày 18 và 19/02/2021.

Lịch đáo hạn trong tháng 3 cũng diễn ra trong 3 ngày 17,18,19 tháng 03 với mã V30F2103. Ngày giao dịch đầu tiên từ 17/07/2020, đến ngày giao dịch cuối cùng 18/03/2021.

Ví dụ 2: Trong quý II năm 2022, thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam sẽ diễn ra 3 phiên giao dịch:

- Mã VN30F2204 (Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 tháng 4/2022) có lịch đáo hạn vào tháng 4/2022, ngày giao dịch đầu tiên là 18/2/2022, ngày đáo hạn phái sinh là 21/4/2022, ngày thanh toán cuối cùng là 22/4/2022.

- Mã VN30F2205 có lịch đáo hạn vào thàng 5/2022, ngày giao dịch đầu tiên là 18/3/2022, ngày đáo hạn là 19/5/2022, ngày thanh toán cuối cùng là 20/5/2022.

- Mã VN30F2206 có lịch đáo hạn trong tháng 6/2022, ngày giao dịch đầu tiên là 22/10/2021, ngày đáo hạn là 16/6, ngày thanh toán cuối cùng là 17/6/2022.

4. Tại sao lại có sự biến động giá trước khi đáo hạn phái sinh?

Sự biến động giá diễn ra do hoạt động thực hiện vị thế của nhà đầu tư ồ ạt trên thị trường. Bên cạnh đó, các chứng khoán cơ sở (đặc biệt các mã trong rổ VN30) biến động mạnh nhằm mục đích điều hướng thị trường và chỉ số theo ý muốn của những ông lớn. Nếu họ đang ở vị thế mua thì điểm của chỉ số VN30 biến động sẽ giúp thu lợi nhuận, áp đảo vị thế còn lại.

Khi đã lựa chọn tham gia vào thị trường phái sinh, nhà đầu tư cần quan tâm đến thông tin ngày đáo hạn để kịp thời thực hiện các giao dịch chốt lời/cắt lỗ hiệu quả. Từ hợp đồng tương lai, quyền chọn hay những hợp đồng có thời hạn, nếu không chú ý về thời gian đáo hạn bạn có thể bỏ lỡ cơ hội nhận khoản lợi nhuận, hoặc rơi vào nguy cơ tổn thất tài chính.

Trên đây là các thông tin có liên quan đến Cách tính ngày đáo hạn phái sinh - Cập nhật năm 2022. Mong rằng bài viết sẽ cung cấp cho quý đọc giả những thông tin hữu ích. Nếu có thắc mắc hay cần tư vấn, hãy liên hệ với công ty luật ACC để chúng tôi có thể giải đáp cho quý bạn đọc một cách nhanh chóng nhất.