Công thức tính doanh thu hàng tồn kho là gì?

1. Định nghĩa vòng quay hàng tồn kho

Vòng quay hàng tồn kho là gì? Là chỉ tiêu tài chính đo lường khả năng quản lý hàng tồn kho trong hoạt động của doanh nghiệp. Dựa vào tốc độ quay vòng hàng tồn kho trên báo cáo tài chính, bạn có thể biết được khả năng xử lý hàng tồn kho của doanh nghiệp này như thế nào? Tốc độ quay vòng hàng tồn kho càng cao chứng tỏ hoạt động kinh doanh càng ổn định và hiệu quả. Hàng hóa không bị ứ đọng, tồn đọng.

2. Lý do tính vòng quay hàng tồn kho

Tỷ lệ vòng quay hàng tồn kho đóng một vai trò rất lớn trong báo cáo tài chính. Hệ số này cho biết:

Khả năng quản lý tài sản công ty qua các năm. Hệ số cao nghĩa là tốc độ luân chuyển hàng hóa trong kho nhanh và nhu cầu về mặt hàng này lớn. Ngược lại, hệ số thấp chứng tỏ hàng hóa luân chuyển chậm, hàng tồn nhiều. Cho biết tốc độ tiêu thụ sản phẩm nhanh hay chậm? Việc sản xuất hàng hóa, hàng hóa kinh doanh bị đình trệ.
Đánh giá rủi ro của doanh nghiệp trên cơ sở hàng năm. Lên kế hoạch nhập hàng với số lượng và thời gian nhập phù hợp. Tuy nhiên, trên thực tế, tùy ngành hàng, doanh thu và dòng tiền mà hàng tồn nhiều hay ít. Vì vậy, không có hàng tồn kho cao theo mặc định là không tốt.

3. Công thức tính chuyển động quay tự do của đoạn thẳng

Công thức vòng quay hàng tồn kho được tính bằng cách chia doanh thu trong một khoảng thời gian cho giá trị hàng tồn kho trung bình trong cùng kỳ.

Trong đó:

Doanh thu/Giá vốn hàng bán có thể được xem trong báo cáo Doanh thu phần mềm quản lý bán hàng. Giá trị hàng tồn kho bình quân = (Giá trị hàng tồn kho đầu kỳ Giá trị hàng tồn kho cuối kỳ)/2.
Đây là cách tính hàng tồn kho trung bình đơn giản nhất mà bạn có thể dễ dàng thực hiện. Ví dụ doanh thu cửa hàng tạp hóa của bạn năm 2020 là 600 triệu, giá trị hàng tồn kho trung bình là 40 triệu. Hệ số vòng quay sẽ là 15. Tức là trong 1 năm bạn đổi mới hàng tồn kho 15 lần. Thì bạn lấy 365 ngày/15 lần = 24,3 ngày. Điều này có nghĩa là khoảng 24 ngày nữa cửa hàng của bạn sẽ hết hàng. Như vậy có thể ước tính được thời gian nhập khẩu của hàng hóa.
Dựa trên cách tính vòng quay hàng tồn kho này, vòng quay tự do là số lần hàng tồn kho bình quân được luân chuyển trong kỳ. Nếu chỉ số này cao, tình hình kinh doanh được coi là tốt và doanh số bán hàng cao.

4. Báo cáo tồn kho nào là hợp lý?

Biết cách tính vòng quay hàng tồn kho, tỷ lệ vòng quay hàng tồn kho thế nào là đúng? Trên thực tế, không thể đưa ra một con số chính xác vì tỷ lệ hàng tồn kho sẽ phụ thuộc vào các yếu tố như chủng loại hàng hóa, dòng tiền hay thị trường… Vì vậy, chỉ số này ở mỗi công ty là khác nhau. Ví dụ: Đối với cửa hàng tạp hóa, tỷ lệ tồn kho hợp lý là 14-15, đại lý ô tô chỉ 2-3 vòng/năm, cửa hàng thời trang 4-6 vòng/năm hay cửa hàng linh kiện phụ kiện có khi lên tới 40 vòng/năm.
Nhìn chung, các ngành có tỷ suất lợi nhuận thấp thường có vòng quay hàng tồn kho cao hơn các ngành có tỷ suất lợi nhuận cao.

Tuy nhiên, hệ số cao quá cũng không tốt vì đồng nghĩa với việc số lượng hàng hóa trong kho không nhiều. Nếu nhu cầu thị trường tăng đột biến trong các đợt khuyến mãi, giảm giá, ra mắt sản phẩm mới… thì khả năng cung không đủ cầu sẽ ảnh hưởng đến uy tín của công ty. Khách hàng sẽ tìm đến các nhà bán lẻ khác và bạn sẽ mất thị phần. Do đó, nếu bạn không biết cách tính vòng quay hàng tồn kho, tốt hơn hết hãy để những người có chuyên môn trong lĩnh vực này tư vấn và đưa ra chiến lược phù hợp. Hoặc so sánh với hệ số của năm trước, quý trước, tháng trước rồi điều chỉnh cho phù hợp.

5. Làm thế nào để tối ưu hóa vòng quay kho hàng?

Tối ưu hàng tồn kho sẽ giúp bạn tránh tình trạng nhập thừa, cung thiếu ảnh hưởng đến doanh thu. Phương pháp tính tồn kho an toàn là nhập hàng vào một ngày cố định. Hàng hóa càng đa dạng, số lượng càng lớn thì việc bố trí kho hàng càng quan trọng vì nó sẽ thuận tiện cho việc quản lý.
Việc kiểm kê hàng hóa thường xuyên giúp xác định được số liệu thực tế tương ứng với sổ sách. Đồng thời kiểm tra chất lượng hàng hóa, hạn sử dụng. Hoặc bạn có thể quản lý hàng tồn kho bằng phần mềm điểm bán hàng. Thúc đẩy doanh số bán hàng: Tăng nhu cầu mua hàng thông qua các chương trình khuyến mại và tiếp thị
Chiết khấu nhập hàng: Đàm phán với nhà cung cấp để nhập hàng với giá tốt nhất. Phân loại hàng hóa: Chia làm 2 nhóm hàng bán chạy và hàng bán chậm để có chính sách nhập hàng. Ngoài ra, hãy phân loại người mua phù hợp cho từng nhóm. Khuyến khích khách hàng đặt hàng trước: Với những sản phẩm có giá trị cao, bạn có thể trò chuyện với những khách hàng đặt hàng trước xem họ có thực sự quan tâm đến sản phẩm hay không? Đồng thời ước lượng số lượng hàng cần nhập. Rút ngắn thời gian theo dõi: Thông thường với công ty lớn họ thường tính vòng quay hàng tồn kho theo năm. Tuy nhiên, đối với cửa hàng tạp hóa, cửa hàng bán lẻ mới mở, kinh nghiệm quản lý còn ít thì hệ số này có thể tính theo quý/tháng.