Tìm hiểu về các loại tội phạm mạng?

Những năm gần đây, Internet Việt Nam tăng trưởng một cách vượt bậc với khoảng 20 triệu người sử dụng dịch vụ. Tuy nhiên, đây cũng chính là lý do khiến tội phạm mạng tăng nhanh cả về số lượng lẫn quy mô. Bài viết dưới đây của ACC về Tìm hiểu về các loại tội phạm mạng? hi vọng đem đến nhiều thông tin chi tiết và cụ thể đến Quý bạn đọc.

Tìm hiểu về các loại tội phạm mạng?

I. Thế nào là tội phạm mạng?

Theo quy định tại Khoản 7 Điều 2 Luật An ninh mạng 2018 (Có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2019) thì khái niệm tội phạm mạng được quy định cụ thể như sau: “Tội phạm mạng là hành vi sử dụng không gian mạng, công nghệ thông tin hoặc phương tiện điện tử để thực hiện tội phạm được quy định tại Bộ luật Hình sự.”

Pháp luật Việt Nam về An ninh mạng nghiêm cấm các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước thực hiện hành vi tấn công mạng, khủng bố mạng, gián điệp mạng, tội phạm mạng; gây sự cố, tấn công, xâm nhập, chiếm quyền điều khiển, làm sai lệch, gián đoạn, ngưng trệ, tê liệt hoặc phá hoại hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia.

Hoạt động hợp tác quốc tế về phòng, chống tội phạm mạng, hành vi xâm phạm an ninh mạng; ngăn ngừa các nguy cơ đe dọa an ninh mạng phải được thực hiện trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng và cùng có lợi.

Như vậy, tội phạm mạng có thể được định nghĩa là bất kỳ hoạt động tội phạm nào liên quan đến những thiết bị nối mạng (máy tính, điện thoại thông minh…) hoặc chính hệ thống mạng. Trong khái niệm tội phạm mạng, một thiết bị điện toán vừa có thể là mục tiêu của tội phạm, vừa có thể được sử dụng làm công cụ để thực hiện hành vi phạm tội. Còn theo quy định tại Bộ luật Hình sự Việt Nam thì tội phạm mạng là hành vi sử dụng không gian mạng, công nghệ thông tin hoặc phương tiện điện tử để thực hiện hành vi phạm tội.

Theo đó, bằng cách lợi dụng hoặc sử dụng công nghệ máy tính theo hướng sai trái, tội phạm mạng sẽ truy cập dữ liệu cá nhân nhạy cảm của người dùng (dữ liệu thẻ thanh toán, thông tin đăng nhập…), bí mật thương mại của các công ty, cơ quan nhà nước, thông tin có giá trị… hoặc sử dụng Internet cho bất kỳ mục đích độc hại nào khác. Những tên tội phạm mạng thường sử dụng mã độc (phần mềm độc hại) và các mánh khóe cùng nhiều phương thức khác nhau nhằm khai thác lỗ hổng bảo mật và gây thiệt hại cho chủ thể. Các hành vi cấu thành nên định nghĩa tội phạm mạng có thể kể đến như tấn công mạng, khủng bố mạng, gián điệp mạng, tội phạm mạng; gây sự cố, tấn công, xâm nhập, chiếm quyền điều khiển, làm sai lệch, gián đoạn, ngưng trệ, tê liệt hoặc phá hoại hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia.

II. Các loại tội phạm mạng

Đầu tiên phải khẳng định rằng điểm chung của tất cả những tên tội phạm mạng đó là chúng đều là những những chuyên gia máy tính, bậc thầy về an ninh mạng, nhưng lại sử dụng kiến thức của mình để phục vụ ý đồ xấu. Tuy nhiên, tội phạm mạng cũng có thể được phân loại thành nhiều hình thức khác nhau, tùy thuộc vào lĩnh vực hoạt động cũng như phương thức thực hiện hành vi phạm tội. Nếu hiểu rõ cách thức hoạt động của từng kiểu tội phạm mạng, sẽ dễ dàng hơn để chúng ta ứng phó cũng như đưa ra phương pháp bảo mật từ xa, nhằm đảm bảo an toàn đối đa cho hệ thống thông tin mà mình đang quản lý.

Thứ nhất, tội phạm sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản, như: sử dụng thông tin tài khoản, thẻ ngân hàng của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc làm giả thẻ ngân hàng nhằm chiếm đoạt tài sản của chủ thẻ hoặc thanh toán hàng hoá, dịch vụ; lừa đảo trong thương mại điện tử, kinh doanh tiền tệ, huy động vốn tín dụng, mua bán và thanh toán cổ phiếu qua mạng; truy cập bất hợp pháp vào tài khoản của cơ quan, tổ chức, cá nhân  tại các tổ chức tín dụng thực hiện chiếm đoạt tài sản;…

Thứ hai, tội phạm sử dụng công nghệ cao vi phạm về nội dung là những hành vi liên quan đến việc đưa, cung cấp trái pháp luật các thông tin, dịch vụ trên các mạng thông tin, xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức và cá nhân. Nghiên cứu các tài liệu của một số quốc gia về phân loại tội phạm sử dụng công nghệ cao như Công ước Budapest về Tội phạm mạng (2001) của Hội đồng châu Âu cho thấy một số hành vi thường được coi là tội phạm sử dụng công nghệ cao vi phạm về nội dung đó là lạm dụng tình dục trên mạng (Cyber Sexual Abuse); xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác hoặc uy tín của các tổ chức trên mạng (Cyber Defamation); đe dọạ, quấy rồi trên mạng (Cyberstalking); truyền bá các nội dung kỳ thị chủng tộc, phi báng tôn giáo;…

Trên đây là bài viết mà chúng tôi cung cấp đến Quý bạn đọc về Tìm hiểu về các loại tội phạm mạng? Trong quá trình tìm hiểu và nghiên cứu, nếu như quý bạn đọc còn thắc mắc hay quan tâm đến Tìm hiểu về các loại tội phạm mạng?, quý bạn đọc vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hướng dẫn.