Hiến máu nhân đạo có thể nói là một hoạt động tình nguyện rất có ý nghĩa và mang tính nhân văn cao cả của dân tộc Việt Nam ta. Bởi lẽ, việc hiến máu được xuất phát từ chính tình cảm và trách nhiệm của người hiến và điều này thể hiện một tinh thần thương người như thể thương thân trong văn hóa của nước ta. Tuy nhiên, không phải bất cứ cá nhân nào cũng có thể hiến máu mà cần phải đáp ứng những tiêu chuẩn cụ thể chẳng hạn như về cân nặng, về độ tuổi được hiến máu và các tiêu chuẩn về sức khỏe của người tham gia hiến máu do Bộ Y tế ban hành, để cho việc hiến máu được diễn ra một cách an toàn và không gây hại đến bản thân người hiến máu.
1. Điều kiện để được hiến máu nhân đạoTheo Điều 4 Thông tư 26/2013/TT-BYT thì người hiến máu là người đáp ứng đầy đủ các điều kiện, tiêu chuẩn như sau:
- Về độ tuổi hiến máu: từ đủ 18 đến 60 tuổi.
- Về sức khỏe của người hiến máu:
- Về cân nặng:
| Cân nặng | Lượng máu được hiến |
| Tối thiểu 42 kg đối với nữ, 45 kg đối với nam | Hiến máu toàn phần |
| Từ 42 kg đến dưới 45 kg | Không quá 250ml máu toàn phần mỗi lần |
| Từ 45 kg trở lên | Không quá 09 ml/kg cân nặng và không quá 500ml mỗi lần |
| Tối thiểu 50 kg | Hiến các thành phần máu bằng gạn tách, sao cho tổng thể tích các thành phần máu hiến không quá 500 ml |
| Tối thiểu 60 kg | Hiến tổng thể tích các thành phần máu hiến, mỗi lần không quá 650 ml |
- Ngoài điều kiện về cân nặng, tình trạng thể chất của người hiến máu cũng phải đáp ứng các tiêu chuẩn sau:
+ Không được mắc các bệnh mạn tính hoặc cấp tính về thần kinh, tâm thần, hô hấp, tuần hoàn, tiết niệu, tiêu hoá, gan mật, nội tiết, máu và tổ chức tạo máu, bệnh hệ thống, bệnh tự miễn, tình trạng dị ứng nặng;
+ Không mang thai vào thời điểm đăng ký hiến máu (đối với phụ nữ);
+ Không có tiền sử lấy, hiến, ghép bộ phận cơ thể người;
+ Không nghiện ma tuý, nghiện rượu;
+ Không có khuyết tật nặng và khuyết tật đặc biệt nặng theo quy định tại Luật Người khuyết tật;
+ Không sử dụng một số thuốc được quy định tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư 26/2013/TT-BYT;
+ Không mắc các bệnh lây truyền qua đường máu, các bệnh lây truyền qua đường tình dục tại thời điểm đăng ký hiến máu.
- Về điều kiện lâm sàng:
+ Tỉnh táo, tiếp xúc tốt;
+ Huyết áp tâm thu trong khoảng từ 100 mmHg đến dưới 160 mmHg và tâm trương trong khoảng từ 60 mmHg đến dưới 100 mmHg;
+ Nhịp tim đều, tần số trong khoảng từ 60 lần đến 90 lần/phút;
+ Không có một trong các biểu hiện sau: sút cân nhanh (trên 10% cân nặng cơ thể trong thời gian 6 tháng); da xanh, niêm mạc nhợt; hoa mắt, chóng mặt; vã mồ hôi trộm; hạch to xuất hiện nhiều nơi; sốt; phù; ho, khó thở; tiêu chảy; xuất huyết các loại; có các tổn thương, dấu hiệu bất thường trên da.
- Xét nghiệm:
| Các trường hợp hiến máu | Nồng độ |
| Người hiến máu toàn phần và hiến các thành phần máu bằng gạn tách | Nồng độ hemoglobin tối thiểu bằng 120 g/l |
| Người hiến máu toàn phần thể tích trên 350 ml | Nồng độ hemoglobin tối thiểu bằng 125 g/l |
| Người hiến huyết tương bằng gạn tách | Nồng độ protein huyết thanh toàn phần ít nhất bằng 60g/l và được xét nghiệm trong thời gian không quá 01 tháng; |
| Người hiến tiểu cầu, bạch cầu hạt, tế bào gốc bằng gạn tách | Số lượng tiểu cầu phải lớn hơn hoặc bằng 150´109/l |
Ngoài các tiêu chuẩn trên, thì việc được hiến máu do bác sỹ khám tuyển chọn người hiến máu xem xét, quyết định.
2. Độ tuổi được hiến máu
Bên cạnh các yếu tố về sức khỏe, độ tuổi để hiến máu cũng là một trong những điều kiện để xem xét một người có đủ tiêu chuẩn để thực hiện hiến máu nhân đạo hay không. Như đã đề cập ở trên, hiện nay pháp luật giới hạn độ tuổi hiến máu của cá nhân là từ đủ 18 tuổi đến 60 tuổi. Việc quy định độ tuổi tối thiểu hiến máu là 18 tuổi là bởi vì, theo cơ sở và nền tảng khoa học, người từ đủ 18 tuổi (tức người thành niên) nhìn chung là đã phát triển đầy đủ về mọi mặt, từ thể chất đến tâm sinh lý cũng như trí tuệ của con người. Hơn nữa, việc giới hạn độ tuổi hiến máu tối đa là 60 tuổi là nhằm mục đích bảo đảm cho sức khỏe của người lớn tuổi. Như vậy, đối với vấn đề bao nhiêu tuổi được hiến máu, thì hiện nay theo quy định của Bộ Y tế là người từ đủ 18 tuổi đến dưới 60 tuổi.
3. Quyền lợi đối với người hiến máu tình nguyện
Để có thể thu được một lượng máu hiến chất lượng, cần phải trả qua một quy trình khám sàng lọc cũng như xét nghiệm được thực hiện bởi đội ngũ bác sỹ và nhân viên y tế. Do vậy, người hiến máu sẽ được hưởng một số quyền lợi khi tham gia hoạt động hiến máu, cụ thể như sau:
- Được cung cấp thông tin về các dấu hiệu, triệu chứng bệnh lý do nhiễm các vi rút viêm gan, HIV và một số bệnh lây truyền qua đường máu khác.
- Được giải thích về quy trình lấy máu, các tai biến không mong muốn có thể xảy ra, các xét nghiệm sẽ thực hiện trước và sau khi hiến máu.
- Được bảo đảm bí mật về kết quả khám lâm sàng, kết quả xét nghiệm; được tư vấn về các bất thường phát hiện khi khám sức khoẻ, hiến máu; được hướng dẫn cách chăm sóc sức khoẻ; được tư vấn về kết quả xét nghiệm bất thường.
- Được chăm sóc, điều trị và được hỗ trợ chi phí chăm sóc, điều trị khi có các tai biến không mong muốn xảy ra trong và sau hiến máu theo quy định pháp luật.
- Được cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định tôn vinh, khen thưởng và bảo đảm các quyền lợi khác về tinh thần, vật chất của người hiến máu theo quy định của pháp luật.
4. Câu hỏi thường gặp
4.1. Tại sao khi hiến máu phải cần giấy tờ tùy thân?
Khi hiến máu, người hiến máu phải xuất trình một trong các loại giấy tờ tùy thân như căn cước công dân, chứng minh nhân dân, hộ chiếu, giấy phép lái xe, thẻ sinh viên,... vì mỗi đơn vị máu lưu trữ đều cần phải có hồ sơ cụ thể, trong đó bao gồm thông tin cá nhân của người hiến máu và đây cũng là bước cần thiết trong quy trình hiến máu để đảm bảo tính xác thực thông tin về người hiến máu.
4.2. Trẻ em có được hiến máu không?
Theo quy định tại Điều 4 Thông tư 26/2013/TT-BYT, độ tuổi hiến máu theo quy định của Bộ Y tế là từ đủ 18 tuổi đến 60 tuổi. Như vậy, trẻ em – theo quy định của Luật trẻ em số 102/2016/QH13 – là người dưới 16 tuổi, thì không được tham gia hiến máu nhân đạo.
4.3. Phụ nữ đang mang thai có được hiến máu không?
Phụ nữ đang mang thai thì không được hiến máu, vì nhằm mục đích an toàn và đảm bảo sức khỏe cho họ cũng như thai nhi. Cụ thể, điểm c Khoản 2 Điều 4 Thông tư số 26/2013/TT-BYT thì một trong những điều kiện hiến máu chính là phụ nữ không mang thai vào thời điểm đăng ký hiến máu.
4.4. Hiến máu nhân đạo có gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe không?
Hiến máu nhân đạo theo hướng dẫn của bác sĩ hay đội ngũ nhân viên y tế đã được chứng minh là không gây hại đến sức khỏe của người hiến máu. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho bản thân, sau khi hiến máu, người hiến máu nên dành thời gian để nghỉ ngơi và bồi bổ sức khỏe, tránh hoạt động, vận động mạnh.
Trên đây là một số thông tin cơ bản và cần thiết về vấn đề độ tuổi hiến máu nhân đạo, mong rằng quý bạn đọc sẽ nắm thêm được nhiều thông tin hơn khi tham gia vào hoạt động nhân văn cao cả và đầy ý nghĩa này. Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ với công ty Luật ACC để được tư vấn một cách toàn diện hơn.
Nội dung bài viết:
Bình luận