Bảo hiểm y tế là vấn đề ngày càng nhận được sự quan tâm đặc biệt. Trong đó, bảo hiểm y tế hộ gia đình được nhiều người đề cập và tìm hiểu đến bởi những quyền lợi khám chữa bệnh BHYT mà nó mang lại. Bảo hiểm y tế hộ gia đình được xem là cách tốt nhất để chăm sóc sức khỏe cho bản thân và cả gia đình. Trong bài viết dưới đây, ACC sẽ làm rõ các vấn đề liên quan đến bảo hiểm y tế hộ gia đình là gì.
1. Bảo hiểm y tế hộ gia đình là gì?
Bảo hiểm y tế hộ gia đình được hiểu là chế độ bảo hiểm y tế hướng đến nhóm đối tượng chính là hộ gia đình. Trong đó:
Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm bắt buộc được áp dụng với các đối tượng theo Luật định để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện.
Hộ gia đình là một tập hợp (nhóm người) cùng chung sống trên cơ sở những mối quan hệ đặc biệt tạo nên sự ràng buộc về mặt vật chất cũng như tinh thần giữa các thành viên, hiểu đơn giản là toàn bộ thành viên trong một gia đình có tên ghi trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú.
Theo đó, bảo hiểm y tế hộ gia đình là hình thức bảo hiểm y tế bắt buộc đối với tất cả các thành viên có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện.
Bảo hiểm y tế hộ gia đình là gì
2. Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình
Theo quy định tại khoản 5, Điều 12 của Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung 2014 đề cập về đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình gồm có:
- Toàn bộ những thành viên có tên trong sổ hộ khẩu của hộ gia đình, trừ những đối tượng thuộc diện tham gia Bảo hiểm y tế theo các nhóm khác và những người đã khai báo tạm vắng.
- Toàn bộ những người có tên trong sổ tạm trú (trừ những người thuộc diện tham gia BHYT theo các nhóm khác).
Như vậy, những đối tượng là thành viên thuộc hộ gia đình đóng BHYT khi tham gia đóng BHYT theo nhóm khác sẽ không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình. Các thành viên còn lại trong hộ gia đình vẫn có thể tham gia bình thường.
3. Mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình năm 2023
Theo các quy định của Pháp luật hiện hành, mức đóng BHYT hộ gia đình được tính dựa vào mức lương cơ sở. Cụ thể, theo Điểm e, Khoản 1, Điều 7 của Nghị định 146/2018/NĐ-CP, mức đóng BHYT của các thành viên trong hộ gia đình như sau:
- Mức đóng của người thứ nhất được tính bằng 4,5% mức lương cơ sở;
- Mức đóng của người thứ hai bằng 70% mức đóng của người thứ nhất;
- Mức đóng của người thứ ba bằng 60% mức đóng của người thứ nhất;
- Mức đóng của người thứ tư bằng 50% mức đóng của người thứ nhất;
- Mức đóng của người thứ 5 trở đi được tính bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
Như vậy có thể thấy mức đóng BHYT hộ gia đình phụ thuộc vào mức lương cơ sở tại thời điểm đóng.
Năm 2022, mức lương cơ sở là 1,49 triệu đồng/tháng. Vậy nên, mức đóng cụ thể của người dân khi tham gia BHYT hộ gia đình năm 2022 sẽ là:
- Người thứ nhất (thuộc hộ gia đình) đóng 67.050 đồng/tháng.
- Người thứ hai (thuộc hộ gia đình) đóng 46.935 đồng/tháng.
- Người thứ ba (thuộc hộ gia đình) đóng 40.230 đồng/tháng.
- Người thứ 4 (thuộc hộ gia đình) đóng 33.525 đồng/tháng.
- Người thứ 5 trở đi: 26.820 đồng/tháng.
Có thế thấy, hộ gia đình càng có nhiều thành viên thì mức đóng hàng tháng sẽ càng thấp.
4. Mức hưởng Bảo hiểm y tế hộ gia đình năm 2023
Mức hưởng BHYT hộ gia đình năm 2022 tuân theo nguyên tắc chung về hưởng BHYT theo Điều 14, Nghị định 146/2018/NĐ-CP:
Trường hợp khám, chữa bệnh đúng tuyến
Người tham gia BHYT hộ gia đình nếu thực hiện khám, chữa bệnh đúng tuyến sẽ được hưởng:
- 100% chi phí khám, chữa bệnh nếu khám bệnh ở tuyến xã.
- 100% chi phí khám, chữa bệnh khi người bệnh trong trường hợp chi phí khám, chữa bệnh của 1 lần khám, chữa bệnh thấp hơn 15% mức lương cơ sở hiện hành.
- 100% chi phí khám, chữa bệnh khi người bệnh đã tham gia BHYT 5 năm liên tục và tổng số tiền chi trả chi phí khám, chữa bệnh trong năm cao hơn 6 tháng lương cơ sở.
- 80% chi phí khám, chữa bệnh với những đối tượng thuộc các trường hợp còn lại.
Trường hợp khám, chữa bệnh trái tuyến
Người tham gia BHYT nếu đi khám, chữa bệnh ở các bệnh viện trái tuyến so với nơi đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu sẽ được hưởng mức:
- 40% chi phí điều trị trong trường hợp điều trị nội trú tại bệnh viện tuyến trung ương.
- 60% chi phí điều trị trong trường hợp điều trị ở bệnh viện tuyến tỉnh (tính đến 32/12/2020).
- 100% chi phí khám và chữa bệnh ở bệnh viện tuyến tỉnh bắt đầu từ ngày 01/01/2021 trở đi.
- 100% chi phí khám, chữa bệnh tại các bệnh viện tuyến huyện.
5. Thủ tục tham gia BHYT hộ gia đình mới nhất 2023
Hiện nay, để tạo điều kiện cho người dân tham gia đăng ký bảo hiểm y tế theo hộ gia đình được thuận tiện sẽ có 2 hình thức tham gia:
Đăng ký BHYT hộ gia đình trực tiếp tại đại lý thu BHXH, BHYT gần nhất
Đăng ký BHYT hộ gia đình online qua Cổng Dịch vụ công BHXH Việt Nam.
Tùy theo điều kiện cụ thể người dân có thể lựa chọn hình thức đăng ký phù hợp nhất.
Hướng dẫn mua bảo hiểm y tế hộ gia đình trực tiếp
Để đăng ký mua Bảo hiểm y tế hộ gia đình trực tiếp tại các đại lý thu BHXH hoặc cơ quan BHXH xã, phường, thị trấn nơi cư trú. Người tham gia có thể thực hiện theo trình tự mua BHYT hộ gia đình được hướng dẫn chi tiết trong Công văn 3170/BHXH-BT ngày 24/8/2015.
Các bước thực hiện gồm:
Bước 1: Kê khai thông tin vào tờ khai tham gia BHYT
Mẫu tờ khai sử dụng để kê khai thông tin BHYT là mẫu TK1-TS. Người tham gia điền đầy đủ thông tin cá nhân, kê khai toàn bộ thành viên trong hộ gia đình vào danh sách người tham gia BHYT (DK01).
Bước 2: Nộp hồ sơ đăng ký tham gia BHYT hộ gia đình
Sau khi đã kê khai thông tin, người dân nộp tờ khai cho các cơ quan BHXH hoặc đại lý thu BHXH kèm theo các giấy tờ sau:
Bản sao sổ hộ khẩu của gia đình.
Với những thành viên đã có thẻ BHYT thì cần cung cấp bản chính hoặc bản chụp ảnh để xác định giảm trừ mức đóng.
Bước 3: Đóng tiền tham gia BHYT hộ gia đình
Mức đóng BHYT hộ gia đình sẽ được xác định dựa theo mức lương cơ sở hiện hành. Sau khi nộp hồ sơ, người dân sẽ đóng tiền BHYT theo mức này và nhận giấy hẹn trả kết quả.
Bước 4: Nhận kết quả
Căn cứ theo ngày trả kết quả trên giấy hẹn, người dân sẽ đến lấy thẻ BHYT hộ gia đình tại nơi nộp hồ sơ. Thời gian nhận kết quả không cố định, phụ thuộc vào cơ quan tiếp nhận hồ sơ và sẽ được thông báo khi đưa giấy hẹn.
6. Những câu hỏi liên quan
6.1 Phải mua bảo hiểm y tế hộ gia đình cho tất cả các thành viên không?
Căn cứ theo quy định tại khoản 7 Điều 1 Luật Bảo hiểm y sửa đổi, bổ sung 2014: “Tất cả thành viên thuộc hộ gia đình theo quy định tại khoản 5 Điều 12 của Luật này phải tham gia bảo hiểm y tế.”
Theo đó, bảo hiểm y tế hộ gia đình là hình thức bảo hiểm y tế bắt buộc với tất cả các thành viên nên.
Tuy nhiên, theo Điều 5 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình cụ thể gồm:
- Người cùng đăng ký thường trú hoặc tạm trú tại một chỗ ở hợp pháp, trừ những người thuộc nhóm đối tượng do người lao động và người sử dụng lao động cùng đóng, do cơ quan bảo hiểm xã hội đóng, do ngân sách Nhà nước đóng, được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng hoặc do người sử dụng lao động đóng.
(Trong đó học sinh, sinh viên thuộc nhóm đối tượng được ngân sách Nhà nước hỗ trợ đóng).
- Chức sắc, chức việc, nhà tu hành.
- Người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội, trừ đối tượng đã tham gia BHYT bắt buộc mà không được ngân sách Nhà nước hỗ trợ đóng.
Đồng thời, khoản 7 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014 cũng nêu rõ: “Trường hợp một người đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia bảo hiểm y tế khác nhau quy định tại Điều 12 của Luật này thì đóng bảo hiểm y tế theo đối tượng đầu tiên mà người đó được xác định theo thứ tự của các đối tượng quy định tại Điều 12 của Luật này.”
Theo thứ tự đối tượng tại Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế 2008 được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 6 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế 2014, học sinh, sinh viên thuộc nhóm 4, đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình thuộc nhóm 5.
Do vậy, với trường hợp của bạn phải tham gia bảo hiểm y tế theo trường học và được Nhà nước hỗ trợ mức đóng.
Tóm lại, tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình là bắt buộc. Việc mua bảo hiểm y tế hộ gia đình phải được thực hiện cùng thời điểm giữa tất cả những người cùng đăng ký thường trú hoặc tạm trú.
Tuy nhiên, chỉ cần mua bảo hiểm y tế hộ gia đình cho các thành viên chưa được cấp thẻ theo các nhóm đối tượng khác.
6.2 Không tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình có bị phạt?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 80 Nghị định 117/2020/NĐ-CP nêu rõ mức phạt vi phạm quy định về đóng bảo hiểm y tế như sau: “Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi không đóng bảo hiểm y tế của đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm y tế.”
Như vậy, mức phạt với hành vi không đóng bảo hiểm y tế của đối tượng bắt buộc tham gia là cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng.
Trên đây là toàn bộ nội dung trả lời cho thắc mắc liên quan đến vấn đề bảo hiểm y tế là gì mà chúng tôi cung cấp cho quý bạn đọc tham khảo. Nếu có bất cứ vấn đề vướng mắc pháp lý liên quan cần giải đáp cụ thể, hãy liên hệ với Công ty Luật ACC để được hỗ trợ:
Gmail: [email protected]
Website: accgroup.vn
Nội dung bài viết:
Bình luận