Ban Tuyên giáo là gì? Nhiệm vụ, chức năng ban Tuyên giáo

Ban Tuyên giáo Trung ương được Bộ Chính trị và Ban Bí thư giao trực tiếp quản lý các tổ chức sau đây: Hội đồng Khoa học của các cơ quan đảng Trung ương, hội đồng lý luận và phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương (bao gồm Tạp chí Lý luận và phê bình văn học, nghệ thuật), ban Chỉ đạo Công tác thông tin đối ngoại. Qua bài viết này ACC sẽ giải giải thích sâu hơn về Ban Tuyên giáo là gì?

Ban Tuyên giáo là gì?

1. Ban Tuyên giáo là gì?

Theo điều 1 Quyết định số 88-QĐ/TW năm 2022, Ban Tuyên giáo được quy định là một cơ quan tham mưu, hỗ trợ cho Ban Chấp hành Trung ương của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Ban này thường xuyên làm nhiệm vụ trực tiếp cho Bộ Chính trị và Ban Bí thư trong việc xây dựng Đảng về các mặt chính trị, tư tưởng, và đạo đức, cũng như về các chủ trương, quan điểm và chính sách của Đảng trong nhiều lĩnh vực như tuyên truyền, lý luận chính trị, lịch sử Đảng, báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ, thông tin ngoại giao, khoa học, công nghệ, giáo dục, đào tạo, dạy nghề, y tế, thể dục, thể thao, dân số, gia đình và trẻ em. Đồng thời, nó cũng là một cơ quan chuyên môn, chịu trách nhiệm về công tác tuyên giáo của Đảng.

2. Nhiệm vụ của ban Tuyên giáo Trung Ương

2.1 Hoạt động nghiên cứu và tham mưu bao gồm các nhiệm vụ sau đây:

• Chủ trì việc nghiên cứu và tham mưu về chủ trương, đường lối, nhiệm vụ và giải pháp của Đảng trong lĩnh vực tuyên truyền; cùng tham gia vào việc chuẩn bị dự thảo nghị quyết của Đại hội Đảng.
• Chủ trì và phối hợp hỗ trợ Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị và Ban Bí thư trong việc xây dựng các nghị quyết, chỉ thị và kết luận; cụ thể hóa Cương lĩnh, nghị quyết, chỉ thị và kết luận của Đảng; nghiên cứu và phát triển lý luận chính trị, tổng kết thực tiễn, nghiên cứu các đề án thuộc lĩnh vực tuyên truyền. Tham gia đóng góp ý kiến với các cơ quan nhà nước để cụ thể hóa và thực hiện các nghị quyết, chỉ thị và kết luận của Đảng trong lĩnh vực tuyên truyền.
• Nghiên cứu tình hình tư tưởng trong Đảng và xã hội, đề xuất phương hướng, nhiệm vụ, nội dung và giải pháp để xây dựng, điều chỉnh Đảng và hệ thống chính trị về chính trị, tư tưởng và đạo đức.
• Tham mưu trong công tác tuyên truyền, giáo dục, học tập và thực hiện tư tưởng và đạo đức theo guồng phong cách của Hồ Chí Minh; tuyên truyền và giáo dục nhằm nâng cao nhận thức về tầm quan trọng và sự cần thiết của học tập và nghiên cứu, cũng như về việc sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
• Chủ trì và phối hợp nghiên cứu, phân tích các âm mưu, thủ đoạn, quan điểm và tư tưởng sai lầm, thù địch chống lại Đảng, Nhà nước và chế độ; đề xuất đối sách, biện pháp và hướng dẫn để đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và phản bác các quan điểm sai lầm thù địch; đấu tranh với các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức và lối sống, cũng như các biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ. Chủ trì và phối hợp thống nhất nội dung đấu tranh với các quan điểm sai lầm, thù địch trên các lĩnh vực lý luận chính trị, tư tưởng và văn hóa.

 Nhiệm vụ của ban Tuyên giáo Trung Ương

2.2 Hướng dẫn, kiểm tra và giám sát

• Phối hợp với Ủy ban Kiểm tra Trung ương, tư vấn và hỗ trợ Bộ Chính trị và Ban Bí thư trong việc xây dựng chương trình và kế hoạch kiểm tra, giám sát trong lĩnh vực tuyên truyền.
• Chủ trì và phối hợp hướng dẫn, kiểm tra và giám sát tổ chức học tập, hiểu biết và thực hiện nghiêm túc nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quyết định và quy định của Đảng; cũng như việc triển khai công tác tuyên truyền đối với các cơ quan Đảng, chính quyền địa phương, các tổ chức Đảng, Ban cán sự Đảng, đảng đoàn và đảng ủy trực thuộc Trung ương.
• Định hướng và chỉ đạo về chính trị, tư tưởng trong chương trình đào tạo về lý luận chính trị; chủ trì và phối hợp với các cơ quan liên quan để đánh giá nội dung của các chương trình đào tạo lý luận chính trị ở mức cơ bản, trung cấp và cao cấp, cũng như kiểm tra và giám sát quá trình thực hiện.

2.3. Thẩm định

• Chương trình, dự án, đề án trong lĩnh vực kinh tế - xã hội mang tính phức tạp và nhạy cảm, khi được đề xuất đến Bộ Chính trị, Ban Bí thư, được phối hợp thẩm định và đánh giá về tác động tư tưởng chính trị và công tác tuyên truyền khi có yêu cầu từ các cơ quan có thẩm quyền.

2.4. Tham gia và phối hợp trong công tác xây dựng tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo

• Phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương để hướng dẫn về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy và biên chế của ban tuyên giáo ở mọi cấp.
• Tham gia cùng tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương trong việc đề xuất phương hướng công tác xây dựng Đảng trong lĩnh vực tuyên giáo, tổ chức bộ máy, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển, khen thưởng, miễn nhiệm, kỷ luật đối với cán bộ tuyên giáo theo phân cấp quản lý.
• Tham gia vào quá trình thẩm định nhân sự về tư tưởng, chính trị, đạo đức đối với cán bộ làm công tác tuyên giáo thuộc diện quản lý của Bộ Chính trị, Ban Bí thư khi có yêu cầu.
• Nghiên cứu và tham gia vào việc đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng và nghiệp vụ cho lực lượng làm công tác tuyên giáo ở mọi cấp, ngành, đoàn thể.
• Phối hợp và tham gia đóng góp ý kiến với Ban Tổ chức Trung ương và các cơ quan liên quan trong việc tổ chức, đào tạo cán bộ của các cơ quan báo chí, xuất bản, văn hóa - văn nghệ, thông tin, tuyên truyền, hội văn học - nghệ thuật, hội nhà báo, hội xuất bản, liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật cũng như các cơ quan Trung ương trong lĩnh vực tuyên giáo.
• Chủ trì và phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước về báo chí, xuất bản, thẩm định, kiểm tra, giám sát việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, khen thưởng, kỷ luật cán bộ lãnh đạo; cũng như việc cấp phép, thành lập các cơ quan báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ theo quy định của Đảng, Nhà nước.

2.5. Thông tin đối ngoại và hợp tác quốc tế

• Phối hợp với Ban Chỉ đạo công tác thông tin đối ngoại để chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra và giám sát công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại.
• Phối hợp với các cơ quan liên quan để chỉ đạo, định hướng công tác tuyên truyền về biển, đảo, biên giới, lãnh thổ và công tác nhân quyền.
• Phối hợp với các cơ quan liên quan để xây dựng đề án tuyên truyền và chỉ đạo, định hướng công tác tuyên truyền hoạt động đối ngoại của lãnh đạo Đảng, Nhà nước.
• Phối hợp với Ban Đối ngoại Trung ương để thực hiện hợp tác quốc tế trong lĩnh vực tuyên giáo với các chính đảng, tổ chức trên thế giới.
• Chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra và giám sát về nội dung đào tạo và bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên và quần chúng không thuộc đối tượng của hệ thống trường chính trị (Trung ương và các tỉnh, thành phố); kiểm tra về chính trị, tư tưởng trong việc giảng dạy về lý luận chính trị, khoa học xã hội - nhân văn trong hệ thống giáo dục quốc dân.
• Chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra và giám sát về chính trị, tư tưởng trong hoạt động của các cơ quan báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ, các cơ quan thông tin và tuyên truyền, các tổ chức văn học - nghệ thuật, hội nhà báo, hội xuất bản, và liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật ở Trung ương và địa phương. Chủ trì, phối hợp hoặc chỉ đạo, hướng dẫn ban tuyên giáo của tỉnh ủy, thành ủy (khi cần thiết) trong việc kiểm tra về quan điểm chính trị, tư tưởng, công trình nghiên cứu khoa học, tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí, xuất bản; cũng như định hướng tư tưởng, hướng dẫn, kiểm tra và giám sát nội dung tuyên truyền và bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và hệ thống cộng tác viên dư luận xã hội từ Trung ương đến cơ sở.
• Chỉ đạo hệ thống các cơ quan báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ, khoa giáo và đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên từ Trung ương đến địa phương trong việc tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, học tập và thực hiện tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
• Chỉ đạo, phối hợp và hướng dẫn tổ chức kỷ niệm các ngày lễ lớn, sự kiện lịch sử quan trọng của Đảng và của đất nước; các ngày lễ quốc tế; kỷ niệm 100 năm, trên 100 năm ngày sinh của các đồng chí nguyên lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước, lãnh đạo tiền bối tiêu biểu; cũng như kỷ niệm năm tròn, năm chẵn của các tỉnh, thành phố, ban, bộ, ngành và đoàn thể trực thuộc Trung ương.
• Chủ trì và phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Ban cán sự Đảng Bộ Giáo dục và Đào tạo và các cơ quan liên quan trong việc định hướng tư tưởng, công tác tuyên truyền và giáo dục lịch sử Đảng, lịch sử dân tộc; cũng như thường xuyên báo cáo kết quả thực hiện.
• Tổ chức biên soạn, phối hợp và phát hành các tài liệu nội bộ phục vụ cho việc học tập nghiêm túc nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quyết định và quy định của Đảng, cũng như tài liệu phổ biến kiến thức về giáo dục lý luận chính trị.

Đối ngoại và hợp tác quốc tế

2.6. Thực hiện các nhiệm vụ được giao bởi Bộ Chính trị và Ban Bí thư

• Chủ trì và phối hợp đề xuất các chủ trương và định hướng về tư tưởng, chính trị trong công tác nghiên cứu lý luận và giáo dục chính trị, giáo dục lịch sử truyền thống và đạo đức cách mạng. Chỉ đạo nội dung giáo dục về lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong hệ thống giáo dục quốc dân, hệ thống trường chính trị, hệ thống trường của các ngành, đoàn thể và các trung tâm chính trị ở cấp huyện.
• Theo dõi và chỉ đạo các hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ ở Trung ương trong lĩnh vực tuyên giáo.
• Nghiên cứu và tham gia vào việc xây dựng chủ trương và chính sách đối với đội ngũ trí thức và văn nghệ sĩ.
• Định hướng xây dựng kế hoạch và chỉ đạo quản lý các đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ của các ban đảng Trung ương.
• Phối hợp với các ban, bộ, ngành ở Trung ương trong việc thực thi pháp luật và triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết các vấn đề phức tạp và nhạy cảm mà Nhân dân quan tâm.
• Tham gia thường trực và phối hợp với một số ban chỉ đạo Trung ương theo sự phân công của Bộ Chính trị và Ban Bí thư.
• Thực hiện các công việc khác được giao bởi Bộ Chính trị và Ban Bí thư.

3. Chức năng của ban Tuyên giáo

Chức năng Ban Tuyên giáo Trung ương là cơ quan tham mưu, giúp việc của Ban Chấp hành Trung ương, trực tiếp và thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức; về chủ trương, quan điểm và chính sách của Đảng trong lĩnh vực tuyên tuyền, lý luận chính trị, lịch sử Đảng, báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ, thông tin đối ngoại, khoa học, công nghệ, giáo dục, đào tạo, dạy nghề, y tế, thể dục, thể thao, dân số, gia đình, trẻ em; đồng thời, là cơ quan chuyên môn, nghiệp vụ về công tác tuyên giáo của Đảng.

Chức năng của ban Tuyên giáo

Nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Tuyên giáo Trung ương là: Nghiên cứu, tham mưu; Hướng dẫn, kiểm tra, giám sát; Thẩm định; Tham gia, phối hợp trong công tác xây dựng tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo; Thông tin đối ngoại và hợp tác quốc tế; Thực hiện một số nhiệm vụ do Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao.

Bài viết trên, đã được ACC cung cấp thông tin chi tiết về khái niệm Ban Tuyên giáo và nhiệm vụ, chức năng ban Tuyên giáo. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào còn chưa được giải đáp, xin vui lòng liên hệ qua trang web của ACC để nhận được câu trả lời chính xác và cụ thể hơn.