Viên chức có phải biên chế không? [Cập nhật chi tiết 2023]

Công chức, viên chức là những người làm việc ở vị trí công việc phục vụ lâu dài và vô thời hạn trong các đơn vị sự nghiệp, tổ chức, cơ quan công lập của nhà nước. Biên chế được hưởng các chế độ về lương và phụ cấp được thẩm quyền phê duyệt hoặc do đơn vị quyết định dưới sự hướng dẫn quy định của Nhà nước. Vậy Viên chức có phải biên chế không? Những điều cần biết. Hãy cùng theo dõi bài viết sau đây.

1. Biên chế viên chức là gì?

Biên chế viên chức là số người làm việc ở vị trí công việc phục vụ lâu dài và vô thời hạn trong các cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập của Nhà nước. Biên chế được hưởng các chế độ về phụ cấp và lương được cấp có thẩm quyền phê duyệt hoặc do đơn vị quyết định dưới sự hướng dẫn của Nhà nước.

2. Quy định về biên chế đối với công chức, viên chức

Thứ nhất, theo quy định tại Điều 35 Luật Cán bộ, công chức năm 2008 và Hướng dẫn tại Điều 3 Nghị định số 138/2020/NĐ-CP, việc tuyển dụng công chức phải căn cứ vào yêu cầu nhiệm vụ, vị trí việc làm và chỉ tiêu biên chế:

• Cơ quan sử dụng công chức có trách nhiệm xác định, mô tả vị trí việc làm, báo cáo cơ quan quản lý công chức phê duyệt để làm căn cứ tuyển dụng công chức.
• Hàng năm, cơ quan sử dụng công chức xây dựng kế hoạch tuyển dụng công chức, báo cáo cơ quan quản lý công chức để phê duyệt và tổ chức tuyển dụng theo quy định

Thứ hai, đối với viên chức, theo quy định tại Luật Viên chức năm 2010, việc tuyển dụng viên chức phải căn cứ vào nhu cầu công việc, vị trí việc làm, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và quỹ tiền lương của đơn vị sự nghiệp công lập.

3. Biên chế công chức, viên chức năm 2022 – 2026

Biên chế công chức viên chức năm 2022 – 2026

Ban Chấp hành Trung ương ban hành Quyết định 72-QĐ/TW ngày 18/7/2022 về biên chế các cơ quan Đảng, Mặt trận tổ quốc, tổ chức chính trị- xã hội ở trung ương và các tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ khối trực thuộc trung ương giai đoạn 2022-2026.

Theo đó, tổng biên chế cán bộ, công chức, viên chức là 1.979.433 biên chế, trong đó:

• Các cơ quan, đơn vị sự nghiệp của Đảng, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị – xã hội ở Trung ương và các đảng uỷ khối trực thuộc Trung ương là 6.285 biên chế, gồm 3.335 cán bộ, công chức và 2.950 viên chức.

(Chi tiết xem thêm tại Phụ lục I)

• Các cơ quan, đơn vị sự nghiệp của Đảng, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị – xã hội ở địa phương (cấp tỉnh và cấp huyện) là 64.266 biên chế, gồm 55.949 cán bộ, công chức; 6.959 viên chức và 1.358 biên chế công đoàn tạm giao.

(Chi tiết xem thêm tại Phụ lục II)

• Chính quyền địa phương (gồm UBND và HĐND) cấp tỉnh trở xuống, đơn vị sự nghiệp công lập, hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở địa phương; cán bộ, công chức cấp xã là 1.908.882 biên chế:
• 140.826 cán bộ, công chức.
• 1.562.485 viên chức.

(Trong đó, 65.980 biên chế giáo viên bổ sung giai đoạn 2022 – 2026. Riêng năm học 2022 – 2023 tạm giao 27.850 biên chế giáo viên cho các địa phương).

• 205.571 cán bộ, công chức cấp xã (tạm tính theo số liệu năm 2021, sau đó thực hiện theo Nghị định 34/2019/NĐ-CP và giảm tương ứng theo lộ trình giảm các đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2022 – 2026).

Hiện nay, theo Nghị định 34/2019/NĐ-CP thì số lượng cán bộ, công chức cấp xã được bố trí theo Quyết định phân loại đơn vị hành chính xã, phường, thị trấn. Cụ thể như sau:

• Loại 1: tối đa 23 người;
• Loại 2: tối đa 21 người;
• Loại 3: tối đa 19 người.
  Đến 2026, tinh giản ít nhất 5% biên chế cán bộ, công chức
  Ngày 18/7/2022, Bộ Chính trị ban hành Kết luận 40-KL/TW về nâng cao hiệu quả công tác quản lý biên chế của hệ thống chính trị giai đoạn 2022 – 2026, trong đó nêu rõ:

Giai đoạn 2021 – 2026, toàn hệ thống chính trị tinh giản ít nhất 5% biên chế cán bộ, công chức và ít nhất 10% biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước.

Đối với các cơ quan, tổ chức, địa phương, đơn vị chưa thực hiện giảm đủ 10% biên chế giai đoạn 2016 – 2021 thì phải đồng thời:

• Thực hiện mục tiêu tinh giản biên chế giai đoạn 2022 – 2026;
• Tiếp tục thực hiện chỉ tiêu tinh giản biên chế giai đoạn 2016 – 2021.

Những nơi thực hiện vượt chỉ tiêu giai đoạn 2016 – 2021 thì phần vượt được tính vào kết quả thực hiện giai đoạn 2022 – 2026.

Biên chế được giao giai đoạn 2022 – 2026 không bao gồm lao động hợp đồng.

4. Chế độ quyền lợi của viên chức

Thứ nhất, viên chức được pháp luật bảo đảm quyền khi hoạt động nghề nghiệp, cụ thể:

• Được pháp luật bảo vệ trong hoạt động nghề nghiệp.
• Được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ.
• Được bảo đảm trang bị, thiết bị và các điều kiện làm việc.
• Được cung cấp thông tin liên quan đến công việc hoặc nhiệm vụ được giao.
• Được quyết định vấn đề mang tính chuyên môn gắn với công việc hoặc nhiệm vụ được giao.
• Được quyền từ chối thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ trái với quy định của pháp luật.
• Được hưởng các quyền khác về hoạt động nghề nghiệp theo quy định của pháp luật.

Thứ hai, viên chức được đảm bảo về tiền lương và các chế độ liên quan đến tiền lương:

• Được trả lương tương xứng với vị trí việc làm, chức danh nghề nghiệp, chức vụ quản lý và kết quả thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ được giao; được hưởng phụ cấp và chính sách ưu đãi trong trường hợp làm việc ở miền núi, biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn hoặc làm việc trong ngành nghề có môi trường độc hại, nguy hiểm, lĩnh vực sự nghiệp đặc thù.
• Được hưởng tiền làm thêm giờ, tiền làm đêm, công tác phí và chế độ khác theo quy định của pháp luật và quy chế của đơn vị sự nghiệp công lập.
• Được hưởng tiền thưởng, được xét nâng lương theo quy định của pháp luật và quy chế của đơn vị sự nghiệp công lập.

Thứ ba, viên chức được đảm bảo về quyền nghỉ ngơi, theo đó:

• Viên chức được nghỉ hàng năm, nghỉ lễ, nghỉ việc riêng theo quy định của pháp luật về lao động. Do yêu cầu công việc, viên chức không sử dụng hoặc sử dụng không hết số ngày nghỉ hàng năm thì được thanh toán một khoản tiền cho những ngày không nghỉ.
• Viên chức làm việc ở miền núi, biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa hoặc trường hợp đặc biệt khác, nếu có yêu cầu, được gộp số ngày nghỉ phép của 02 năm để nghỉ một lần; nếu gộp số ngày nghỉ phép của 03 năm để nghỉ một lần thì phải được sự đồng ý của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập.
• Đối với lĩnh vực sự nghiệp đặc thù, viên chức được nghỉ việc và hưởng lương theo quy định của pháp luật.
• Được nghỉ không hưởng lương trong trường hợp có lý do chính đáng và được sự đồng ý của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập.

Thứ tư, viên chức được đảm bảo các quyền về hoạt động kinh doanh và làm việc ngoài thời gian quy định như:

• Được hoạt động nghề nghiệp ngoài thời gian làm việc quy định trong hợp đồng làm việc, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
• Được ký hợp đồng vụ, việc với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác mà pháp luật không cấm nhưng phải hoàn thành nhiệm vụ được giao và có sự đồng ý của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập.
• Được góp vốn nhưng không tham gia quản lý, điều hành công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh, hợp tác xã, bệnh viện tư, trường học tư và tổ chức nghiên cứu khoa học tư, trừ trường hợp pháp luật chuyên ngành có quy định khác.

Thứ năm, ngoài những quyền được nêu ở trên, viên chức còn được đảm bảo những quyền khác khi làm việc trong biên chế như quyền được khen thưởng, tôn vinh, được tham gia hoạt động kinh tế xã hội; được hưởng chính sách ưu đãi về nhà ở; được tạo điều kiện học tập hoạt động nghề nghiệp ở trong nước và nước ngoài theo quy định của pháp luật. Trường hợp bị thương hoặc chết do thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ được giao thì được xét hưởng chính sách như thương binh hoặc được xét để công nhận là liệt sĩ theo quy định của pháp luật.

Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến Viên chức có phải biên chế không? mà ACC đã chia sẻ đến quý bạn đọc. Hy vọng rằng bài viết trên sẽ giúp ích cho quý bạn đọc. Mọi thông tin thắc mắc, vui lòng liên hệ với chúng tôi; ACC với đội ngũ chuyên viên với nhiều năm kinh nghiệm trong nghề sẽ hỗ trợ quý bạn đọc một cách chuyên nghiệp và nhanh chóng nhất. Công ty Luật ACC – Đồng hành pháp lý cùng bạn.