Mất ngủ trong y học cổ truyền Trung Quốc được gọi là chứng mất điều hòa hoặc chứng ngủ rũ. Đó là một chứng rối loạn giấc ngủ được đặc trưng bởi tình trạng thiếu ngủ hoặc không thể ngủ vào ban đêm. Tình trạng bệnh nếu kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, người bệnh cảm thấy mệt mỏi, dễ suy nhược… Việc điều trị mất ngủ được thực hiện bằng nhiều phương pháp, trong đó sử dụng các loại thảo dược từ thiên nhiên được đánh giá là hiệu quả và ít tác dụng phụ.
1. Tổng quan về chứng mất ngủ
Mất ngủ trong y học cổ truyền Trung Quốc được gọi là chứng mất điều hòa hoặc chứng ngủ rũ. Người bệnh mất ngủ thường gặp các triệu chứng như: Trằn trọc suốt đêm, hay thức giấc khi tỉnh giấc, hay quên, tim đập nhanh, người mệt mỏi, ăn không ngon…
Mất ngủ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, người bệnh cảm thấy mệt mỏi, dễ chán nản. Vì vậy, việc điều trị chứng mất ngủ là vô cùng quan trọng để giữ gìn sức khỏe thể chất và tinh thần. Một số biện pháp giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ được sử dụng phổ biến hiện nay như sau:
Dùng thuốc Tây y theo chỉ định của bác sĩ: Thuốc an thần gây ngủ được bác sĩ chỉ định cho những bệnh nhân bị mất ngủ kéo dài. Mặc dù có công dụng giúp ổn định giấc ngủ nhưng các loại thuốc này có nhiều tác dụng phụ nên thường chỉ được kê đơn trong thời gian ngắn. Nhiều trường hợp người bệnh chủ quan tự dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ mà không biết những tác hại của nó như trầm cảm, nghiện ngập, tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính… .
Sử dụng các phương pháp điều trị theo y học cổ truyền: Mất ngủ có nhiều nguyên nhân nhưng theo y học cổ truyền mất ngủ liên quan đến các tạng tâm, gan, tỳ, phổi thường gặp trên lâm sàng. do tích tụ khí huyết, tỳ hư, tỳ thận suy nhược. Vì vậy, điều trị mất ngủ trong Đông y là hướng vào căn nguyên của bệnh bằng cách điều hòa ngũ tạng, nâng cao thể chất và đảm bảo hiệu quả lâu dài như sau:
Sử dụng liệu pháp trị liệu và kết hợp thay đổi lối sống: châm cứu trị liệu, ngâm chân, xoa bóp bấm huyệt… Kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý, vận động hàng ngày sẽ giúp người bệnh cải thiện tình trạng mất ngủ. Các liệu pháp nên được thực hiện bởi một chuyên gia y học cổ truyền Trung Quốc;
Dùng thảo dược chữa mất ngủ: Trong y học cổ truyền có nhiều vị thuốc được sử dụng với tác dụng an thần, giúp ngủ ngon, không gây tác dụng phụ. Vì vậy, hiện nay, sử dụng thảo dược được xem là giải pháp an toàn, dễ thực hiện nên được nhiều người ưu tiên lựa chọn. Xem ngay: Chữa mất ngủ ở người già theo đông y
2. Thảo dược trị mất ngủ
Một số biện pháp thảo dược cho chứng mất ngủ bao gồm:
2.1. hũ vôi
Theo y học cổ truyền, dược liệu bình vôi tính lương, vị đắng, quy vào các kinh Can, Tỳ. Vị thuốc này có tác dụng an thần, gây ngủ được dùng trong các bài thuốc an thần, gây ngủ, chữa đau bụng, hạ huyết áp, hen suyễn, khó thở, chống co thắt. Ngoài ra, bình vôi còn kết hợp với các vị thuốc khác trong điều trị sốt rét, lao, kiết lỵ, mụn nhọt…
Hoạt chất rotundine trong vôi có tác dụng an thần, trấn tĩnh thần kinh nên rất có lợi trong điều trị động kinh, chống co giật. Rotundine còn có tác dụng điều hòa tim mạch nên được dùng chữa đau tim, hạ huyết áp, chống co thắt mạch vành, hen suyễn do có tác dụng điều hòa hô hấp. An thần là tác dụng rõ nhất của hoạt chất này, nhưng nếu dùng liều cao sẽ kích thích hệ thần kinh trung ương dẫn đến co giật. Một số bài thuốc dân gian chữa mất ngủ:
Bài thuốc 1: Dùng củ chìa vôi nghiền thành bột ngâm vào rượu 40 độ theo tỷ lệ 1 phần bột 5 hoặc 10 phần rượu. Ngày dùng ngâm rượu 5-15ml và có thể dùng thêm ít đường cho dễ uống;
Bài thuốc 2: Mỗi vị dùng 10-15g gồm long nhãn, hạt sen, hố táo chua, 8g củ chìa vôi, 12g lá lốt. Các vị thuốc trên được sắc lấy nước uống mỗi ngày 1 tháng, nên uống trước khi đi ngủ 30 phút. Thuốc được dùng trong điều trị chứng mất ngủ ở người gầy, hồi hộp, hay hồi hộp, sợ hãi, ngủ không yên, tinh thần suy nhược...
2.2. Đậu phụng
Một trong những cách chữa mất ngủ bằng thảo dược đó là sử dụng cây lạc tiên. Theo y học cổ truyền, cỏ lạc tiên có tính mát, vị ngọt đắng, tính bình, có tác dụng lợi tiểu, tiêu viêm, trị mất ngủ, an thần, tiêu viêm ngoài da... Nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy, các hoạt chất trong lạc tiên có tác dụng ổn định thần kinh trung ương. hệ thần kinh. chỉ thống, chống hồi hộp, mất ngủ, hồi hộp.
Dưới đây là một số bài thuốc chữa mất ngủ do thảo dược húng chanh:
Bài thuốc chữa mất ngủ, tim đập nhanh: Dùng 15g lạc tiên khô sắc với nước uống thay trà hàng ngày. Hoặc có thể dùng lạc tiên kết hợp với các vị thuốc khác theo tỷ lệ sau: 50g chanh leo, 30g lá nguyệt quế, 2g tâm sen, 10g lá dâu tằm, 90g đường. Hòa các vị thuốc với nước, uống mỗi ngày 1 thang. Bài thuốc nên dùng trong 7-10 ngày;
Bài thuốc chữa mất ngủ, suy nhược thần kinh: Dùng 50g chanh dây, 30g lá dâu tằm, 10g lá dâu, 2,2g liên kiều, 90g đường, 100ml nước. Hỗn hợp dược liệu được chế thành dạng lỏng, sử dụng axit benzonic để bảo quản và lượng cồn đủ để hòa tan axit benzonic. Nước thu được dùng từ 2 đến 4 thìa cà phê mỗi ngày, phải uống trước khi đi ngủ mới có hiệu quả cao;
Bài thuốc an thần, giúp ngủ ngon: Dùng 20g lạc tiên, 6g cam thảo, 2g lá vông, 12g hạt sen, 10g táo mèo, 10g lá tre, 10g lá dâu. Sắc các hỗn hợp trên với 600ml nước đến khi còn khoảng 200ml, dùng nước này để uống trong ngày. Ngày dùng 1 thang trong 7-10 ngày;
Bài thuốc chữa mất ngủ ở người già, người mệt mỏi: Dùng 500g lạc tiên (cả lá, quả non, rễ), 300g hoa thiên lý và 100g lá non khổ qua. Tất cả các vị thuốc đem đào lên nghiền thành bột, thêm 50g đậu xanh rang chín tán nhỏ. Bột thuốc thu được đem pha với nước sôi để nguội uống thay trà mỗi ngày, tỷ lệ là 3 thìa cà phê bột pha với 100 ml nước sôi. thảo dược chữa mất ngủ
Bài thuốc nam chữa mất ngủ có thể dùng chanh dây để chữa bệnh
2.3. long nhãn
Trong Y học cổ truyền, long nhãn còn được gọi là nhãn cùi, có tác dụng an thần, bổ tỳ vị, chữa suy nhược cơ thể… đặc biệt là chứng mất ngủ kéo dài. Nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy, quả nhãn chứa nhiều chất dinh dưỡng và khoáng chất, bao gồm:
Cùi nhãn tươi chứa 77,15% nước; 0,13% chất béo; 1,47% chất đạm; 12,25% sucrose, vitamin A, B;
Cùi nhãn khô (nhãn nhục) chứa 0,85% nước; 79,77% hợp chất hòa tan trong nước (26,91% glucose; 0,22% sucrose; 1,26% axit taetric); 19,39% hợp chất không tan trong nước. Một số bài thuốc chữa mất ngủ bằng long nhãn cụ thể như:
Bài thuốc 1: Dùng 100g cùi nhãn và 100g gạo nếp. Gạo nếp vo sạch với nước, nấu cháo. Khi xôi gần nở thì cho cùi nhãn vào. Nêm gia vị và ăn khi cháo còn ấm giúp an thần, chữa mất ngủ;
Bài thuốc 2: Dùng 9g cùi nhãn, 9g táo nhân và 15g khiếm thực. Hòa dược liệu với nước, uống trước khi đi ngủ;
Bài 3: Long nhãn 16g, đương quy 12g, hoàng kỳ 12g, trạch tả 16g. Đem tất cả nước sắc thảo dược sắc với nước lọc. Nước thuốc chia làm 2 lần uống trong ngày, dùng bài thuốc liên tục từ 10-15 ngày giúp điều trị dứt điểm chứng mất ngủ thường xuyên. Xem ngay: Xoa bóp bấm huyệt chữa mất ngủ
2.4. cây quất
Trong Y học cổ truyền, lá vông nem có vị hơi đắng và chát, tính bình, có tác dụng dễ ngủ, an thần, hạ nhiệt, hạ huyết áp, sát trùng, trừ phong thấp, chữa trĩ... Trong dân gian, vị thuốc lá vông nem dùng chữa nhức đầu, mất ngủ bằng cách sắc nước uống hoặc dùng lá làm rau ăn. Một số bài thuốc chữa mất ngủ từ cây neem:
Bài thuốc 1: Dùng 20g lá vông nem tươi, rửa sạch, vò nát rồi cho vào nồi cơm điện hấp chín. Xông xong ăn trước khi đi ngủ giúp ngủ ngon hơn;
Bài thuốc 2: Dùng 15g lá lốt đã phơi khô, thái nhỏ rồi sắc với 2 chén nước, đến khi còn khoảng nửa chén nước. Thuốc sắc uống ngày 1 lần, dùng bài thuốc vài ngày sẽ hết mất ngủ;
Bài thuốc 3: Dùng 1 nắm lá vông, 1 nắm hoa thiên lý và 1 nắm lá dâu non nấu canh ăn hàng ngày;
thảo dược chữa mất ngủ
Neem là một trong những loại thảo mộc hiệu quả để điều trị chứng mất ngủ
2.5. tâm sen
Tâm sen hay tâm sen là mầm của hạt sen. Trong y học cổ truyền, tâm sen tính lạnh, vị đắng, có công dụng thanh tâm, an thần, giải khát. Do đó nó thường được sử dụng để điều trị chứng mất ngủ.
Alkaloid tâm sen là thành phần có tác dụng giải rượu tốt, an thần nhưng cũng có thể gây độc cho cơ thể. Cụ thể, dùng tâm sen đúng liều lượng sẽ giúp an thần, nhưng nếu dùng quá đặc sẽ dẫn đến tình trạng hồi hộp, lo lắng, tim đập nhanh, rối loạn giấc ngủ, thậm chí buồn nôn, mất ngủ về đêm. Nếu dùng liều quá thấp (giảm nước uống quá loãng) không có tác dụng ngủ ngon mà dẫn đến tiểu đêm, mất ngủ trầm trọng hơn.
Alkaloid tâm sen có tác dụng chính là an thần, giúp ngủ ngon nhưng tác dụng phục hồi thần kinh không mạnh nên khi dùng lâu có thể bị nhờn thuốc.
Có rất nhiều loại thảo mộc đã được nghiên cứu và sử dụng để điều trị chứng mất ngủ. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả và tránh những tác dụng phụ không mong muốn, người bệnh phải được thăm khám và tư vấn bởi lương y, bác sĩ là chuyên gia y học cổ truyền.
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!