Dùng nước muối ưu trương cho bé sơ sinh: Không nên lạm dụng! 

Nước muối sinh lý là  dung dịch  vệ sinh rất quen thuộc, được sử dụng phổ biến trong mỗi gia đình. Nhiều bậc cha mẹ thường  dùng nước muối sinh lý để  rửa mũi họng cho con, kể cả trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, dưới góc độ khoa học, liệu thói quen này có hợp lý? Hãy cùng  nghe ý kiến ​​của các chuyên gia về vấn đề này. 

1. Công dụng của nước muối  

 Nước muối sinh lý là dung dịch chỉ chứa nước (H2O) và muối ăn (NaCl) với nồng độ muối chính xác là 0,9% (hay 9 phần nghìn), và phải đạt tiêu chuẩn đóng gói vô trùng. Sở dĩ có tên là “sinh lý” vì nó có hàm lượng muối, áp suất thẩm thấu gần  với môi trường sinh lý bên trong cơ thể. 

 Do có đặc tính  tương tự như dịch cơ thể nên nước muối được sử dụng chủ yếu với vai trò dẫn truyền dịch tuần hoàn. Khi cơ thể bị mất nước gây ra tụt huyết áp do tiêu chảy, nôn mửa và đổ mồ hôi, việc uống nước đã nấu chín đôi khi có thể làm  tình trạng trở nên trầm trọng hơn do nguy cơ rối loạn điện giải. Nước trưởng thành chỉ đơn giản là cung cấp  nước mà không cần các chất điện giải cần thiết. Trong  trường hợp cấp tính,  bệnh nhân nên được bù nước bằng cách truyền tĩnh mạch nước muối. 

 Đồng thời, huyết thanh sinh lý được sử dụng phổ biến khi muốn làm sạch  vết thương không  nhiễm trùng cũng như trên các  niêm mạc trên cơ thể như mắt, mũi, tai, họng… 

  Thử sức với Trắc nghiệm: những chỉ số cần lưu ý đối với sự phát triển thể chất của trẻ 

 Chiều cao và cân nặng của bé ở từng giai đoạn nên  bao nhiêu là bình thường, bao nhiêu là bất thường? Hãy cùng ThS Ma Văn Thấm điểm danh xem bạn đã nắm bắt được các chỉ số phát triển thể chất của bé chưa nhé! 

 2. Nguy hại do lạm dụng nước muối  

 Ngày nay trên thị trường có rất nhiều loại nước muối  được bày bán và quảng cáo phổ biến. Các mặt hàng này vô cùng đa dạng, nhiều mẫu mã phong phú, phù hợp với từng mục đích sử dụng, trong đó có  nước muối sinh lý cho bé. 

 Tuy nhiên, đừng quên rằng cơ thể chúng ta là một cỗ máy kỳ diệu. Cơ thể biết  điều hòa các hoạt động và tự làm sạch, “bôi trơn” để các hoạt động diễn ra hài hòa. Cụ thể, ở các hốc mũi họng là  lớp niêm mạc phía trên  có khả năng bài tiết chất nhầy. Lớp chất nhầy này  giúp làm ấm, làm ẩm  không khí hít vào và làm sạch các bề mặt. Bụi bẩn hay vi khuẩn bám vào sẽ nhanh chóng được lớp dịch nhầy này làm sạch và hút ra khỏi khoang theo đường thoát tự nhiên. Ngoài ra, lớp chất nhầy còn có vai trò miễn dịch. Các enzym phá hủy trong  tế bào sẽ được giải phóng, tiêu diệt vi khuẩn và hoạt động như một hàng rào  chống lại bệnh tật cho cơ thể. 

 Vì lý do trên, nếu chúng ta dùng nước muối sinh lý quá thường xuyên đã vô tình bào mòn các chức năng của  niêm mạc mũi và xoang. Đối với trẻ em, dù  dùng đúng loại nước muối sinh lý  mẹ  nghĩ là an toàn cho bé nhưng thực tế bé đã mất phản xạ  tiết dịch nhầy  từ  ngày mới chào đời. Ngoài ra, nếu không được rửa sạch sẽ có thể gây nhiễm trùng thêm, đưa mầm bệnh vào sâu  bên trong cơ thể. Còn nếu sau một thời gian rửa mũi họng tích cực liên tục, đôi khi dừng đột ngột dẫn đến độ ẩm của lớp niêm mạc giảm, khô và dễ bị kích ứng, là điều kiện thuận lợi cho virus, vi khuẩn hô hấp. 

 Vai trò của nước muối sinh lý  chỉ thực sự được phát huy khi trẻ gặp các vấn đề về đường hô hấp. Khi đó trẻ bị cảm lạnh, nhiễm trùng, tăng  tiết dịch nhầy; Đồng thời, mũi họng bị nhiễm trùng, dịch nhầy đục,  đặc, khó thoát ra ngoài, làm  tắc nghẽn đường thở. Đường thở của trẻ  hẹp và mềm, dễ xẹp, trẻ sẽ bị sổ mũi, khò khè, khó thở, ho có đờm và sốt. Việc rửa mũi, họng và xoang mũi tốt sẽ giúp loại bỏ bụi bẩn, diệt  vi trùng và phục hồi sự thông thoáng tự nhiên trong đường thở của bé. 

 huyết thanh sinh lý 

 Không  lạm dụng nước muối  cho trẻ sơ sinh 

 3. Hướng dẫn rửa mũi họng  bằng nước muối sinh lý đúng cách 

 Để phát huy hết tác dụng khi cho bé sử dụng sản phẩm nước muối sinh lý, cha mẹ cũng nên có những hiểu biết nhất định. Mỗi hãng sản xuất có mẫu mã sản phẩm khác nhau, bố mẹ có thể lựa chọn  dạng  xịt pha sẵn, dễ sử dụng giúp dễ dàng đong đo lượng cần thiết khi sử dụng. Đối với trẻ  biết nói, cần giải thích cặn kẽ cách rửa mũi để trẻ hợp tác. Đối với trẻ lớn hơn, cha mẹ nên làm gương, hướng dẫn và khuyến khích  trẻ  tự làm việc này. 

 Việc rửa mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý  cần được thực hiện  độc lập, dứt khoát để tránh tình trạng trẻ bị ho khiến trẻ sợ hãi, bồn chồn. Đầu tiên,  giữ đầu bé cố định trên một mặt phẳng cứng và nghiêng  sang một bên, bên dưới  lót khăn, gạc thấm nước. Sau đó, nhẹ nhàng đưa vòi bơm  vào mặt bên  của lỗ mũi  trên. Từ từ chờ nước chảy ra từ mũi bên dưới. Lặp lại hai đến ba lần tùy theo thể trạng của trẻ hoặc làm tương tự cho bên ngược lại. Cuối cùng, dùng tăm bông thấm khô bên trong mũi  nhưng trên hết là không được ngoáy quá sâu và dùng khăn mềm lau sạch cánh mũi bên ngoài của trẻ. 

 Nếu nước mũi của bé quá  đặc, trước tiên bạn có thể nhỏ vài giọt nước muối sinh lý  để làm loãng bớt. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng ống hút để loại bỏ chất nhầy. Luôn ghi nhớ rằng  dụng cụ dùng cho trẻ em phải là dụng cụ chuyên dụng dành cho trẻ sơ sinh và được thao tác nhẹ nhàng, cẩn thận. Tóm lại,  rửa mũi họng bằng nước muối sinh lý luôn là giải pháp hiệu quả, an toàn và dễ thực hiện tại nhà. Tuy nhiên, cha mẹ không nên quá lạm dụng mà nên nắm rõ  thời điểm khuyến cáo và cách  thực hiện để bảo vệ sức khỏe đường hô hấp của trẻ. Nếu nhận thấy trẻ có dấu hiệu bất thường, cha mẹ nên đưa trẻ đến  cơ sở y tế để được tư vấn và thăm khám.