Nguyên nhân giá cà phê tăng chóng mặt là gì?

Diễn biến tình hình thị trường cà phê thế giới và Việt Nam có nhiều biến động trong hôm nay. Vậy vì sao giá cà phê tăng lại có xu hướng tăng một cách liên tục?

1. Lý do giá cà phê Việt Nam tăng chóng mặt

Hiện giá cà phê Robusta của Việt Nam thời gian gần đây tuy có biến động nhưng vẫn ở mức cao. Theo các chuyên gia, có hai nguyên nhân chính khiến giá cà phê tăng mạnh: một là lạm phát khiến chi phí sản xuất tăng cao, hai là nguồn cung cà phê thế giới đang gặp nhiều vấn đề.

Cụ thể, nông dân Brazil tỏ ra không còn mặn mà bán cà phê ra thị trường do chênh lệch tỷ giá giữa đồng real Brazil và USD quá lớn. Người trồng cà phê trong nước cho biết họ không xuất khẩu cà phê nhanh như mọi năm do không đủ nguồn cung. Tại Việt Nam, Robusta chưa vào vụ thu hoạch nên càng khan hiếm.

Theo ông Nguyễn Quang Bình, chuyên gia kinh tế theo dõi ngành cà phê, sản lượng niên vụ này vẫn được nông dân “hầm hố” khoảng 200.000 – 400.000 tấn. Tuy nhiên, hiện nay thương lái cà phê không tìm được nguồn cung, số lượng về tay nhà vườn chỉ khoảng 100.000 – 200.000 tấn.

Ông Bình cho biết thêm, nguyên nhân giá cà phê tăng mạnh thời gian qua là do “cháy hàng” nhiều. Do khan hàng, thương lái trong nước đã nhiều lần bán qua tay bên kia, mỗi lần đẩy giá cà phê lên một chút khiến giá tăng vùn vụt. Cũng do khan hiếm nguồn cung trong nước nên cà phê Việt Nam ít được niêm yết trên thị trường thời điểm này (có thể thấy rõ qua lượng hàng tồn kho ở mức thấp tại thị trường London trong nhiều tháng qua).

Mới đây, giá cà phê nhân xô tại Tây Nguyên đã lên hơn 6.000 đồng/kg, vượt ngưỡng 50.000 đồng/kg. Mặc dù các chỉ báo trên thị trường London cho tín hiệu dư mua nhưng giá cà phê trong nước khó có thể giảm mạnh trở lại trong thời gian tới.

2. Giá cà phê phụ thuộc vào những yếu tố nào?

Xu hướng biến động giá của thị trường cà phê thế giới chịu tác động của các yếu tố sau:

2.1. Yếu tố thời tiết và sự cân bằng cung cầu

Brazil là nước sản xuất cà phê lớn nhất thế giới nhưng diện tích trồng cà phê lại tập trung ở phía đông nên thường xuyên chịu ảnh hưởng của thời tiết, chủ yếu là sương giá, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất.

Khi điều này xảy ra trong thời kỳ cà phê nở rộ, các nhà đầu cơ ngay lập tức tích trữ vì họ biết sẽ thiếu hụt, cán cân cung cầu sẽ thay đổi và giá sẽ tăng.

Năm 1995, giá cà phê thế giới đột ngột tăng lên 2.400 USD/tấn, lúc này giá cà phê Việt Nam đạt mức tối đa 42.000 đồng/kg. Nguyên nhân là do những năm trước, chính phủ Brazil chủ trương thay giống và chuyển diện tích trồng cà phê về phía Tây để giảm tác động của thời tiết nên tạm thời xảy ra tình trạng thiếu hụt sản lượng trong năm tái canh.

2.2. Các yếu tố tài chính và thị trường toàn cầu

Thị trường cà phê thế giới chịu ảnh hưởng trực tiếp của giới tài chính. Những vòng kết nối này cung cấp tiền cho các nhà đầu cơ. Một khi thị trường thế giới có biến động (chủ yếu là giá vàng-giá dầu thô-biến động tỷ giá USD so với euro, bảng Anh, yên…), họ sẽ lập tức điều chỉnh tỷ lệ đầu tư vào lĩnh vực này. lĩnh vực có lợi nhuận cao nhất. Khi đó, các nhà đầu cơ nhanh chóng bán tiền mặt khiến giá cà phê giảm mạnh.

2.3. Chính trị, chiến tranh và các sự kiện lớn trên thế giới

Đây là những yếu tố ảnh hưởng mà giới kinh doanh cà phê đã quan tâm, tuy nhiên những yếu tố ảnh hưởng này hầu như không phải là yếu tố quyết định trên thị trường hiện nay, mà yếu tố cơ bản là “lợi nhuận của giới đầu cơ”.