Lang beng – nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và lưu ý

Lang beng là một bệnh nhiễm trùng da phổ biến do nấm Pityrosporum ovale gây ra. Bệnh có xu hướng dễ lây lan từ người này sang người khác trong môi trường nhiệt đới nóng ẩm thông qua tiếp xúc hoặc dùng chung đồ dùng cá nhân (quần áo, khăn tắm…). Bệnh không nguy hiểm nhưng có thể ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ bởi các mảng da sáng màu (mất sắc tố). Bệnh lang ben có thể được điều trị đơn giản bằng thuốc kháng nấm tại chỗ, nhưng cũng có nguy cơ tái nhiễm qua đồ dùng hoặc quần áo bị nhiễm bẩn.

Nguyên nhân của bệnh bạch biến, bệnh lang beng

Nấm Pityrosporum ovale phát triển trên bề mặt da. Vi nấm Pityrosporum ovale tác động đến lớp biểu bì làm cho sắc tố dưới da bị biến đổi, tạo ra những vùng giảm hoặc mất sắc tố (sắc trắng hơn nhiều so với vùng da xung quanh).
Một số yếu tố nguy cơ của bệnh là:

Thời tiết nóng ẩm

đổ mồ hôi nhiều

da dầu

Suy giảm miễn dịch (HIV, trẻ sau cúm, sởi…)

Thay đổi nội tiết tố, đặc biệt là ở tuổi dậy thì, mang thai hoặc sử dụng hormone thay thế.
Vệ sinh cá nhân kém

Triệu chứng bệnh Lang beng

Các triệu chứng của bệnh lang ben bao gồm:

Các nốt sần xuất hiện từ từ trên da, tăng về số lượng và kích thước

Da có màu khác với vùng xung quanh (có thể sáng hơn hoặc tối hơn), có thể trắng, hồng hoặc nâu

Vị trí thường gặp: cổ, ngực, lưng và cánh tay. Tuy nhiên, nó có thể xảy ra bất cứ nơi nào trên cơ thể.
Da có thể bị ngứa, ngứa tăng lên khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc đổ mồ hôi.
Nhiễm nấm men làm da không tiếp xúc được với ánh nắng mặt trời

Phân biệt bệnh lang ben Lang beng

Lang ben và Lang beng đều là bệnh lý ngoài da do nhiễm nấm gây nên. Hai bệnh tuy khác nhau về nguyên nhân và triệu chứng nhưng có phương pháp điều trị tương đối giống nhau (xem phần điều trị).
Đặc điểm

Lang ben

Lang beng

Nguyên nhân

Nấm Pityrosporum ovale

Nấm Epidermophyton, Microsporum

Triệu chứng

Dát da màu sắc khác nhau (trắng,hồng hoặc nâu)
Bề mặt có vảy mịn, cạo như vảy phấn

Vị trí: cổ, ngực, lưng, cánh tay

Bình thường có thể không ngứa, hoặc ít ngứa, tăng lên khi ra nắng, đổ mồ hôi

Đốm da màu đỏ, mụn nước ở rìa

Thương tổn hình đồng xu (còn gọi là lác đồng tiền)

Vị trí: mông, bẹn, nách

Ngứa cả khi bình thường, tăng lên đặc biệt khi đổ mồ hôi.

Đường lây truyền bệnh Bệnh lang ben
Bệnh lây qua đường tiếp xúc da trực tiếp hoặc gián tiếp qua đồ dùng cá nhân:

Dùng chung quần áo

Dùng chung đồ dùng cá nhân (khăn mặt, khăn tắm, dao cạo râu…)

Đối tượng nguy cơ bệnh Bệnh lang ben

Lang ben có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng chủ yếu gặp ở trẻ em, thiếu niên và thanh niên

Người có da nhờn

Người đổ mồ hôi nhiều

Suy giảm miễn dịch (HIV, AIDS, ung thư điều trị hóa chất, trẻ em sau cúm, sởi…)

Thay đổi nội tiết tố (dậy thì, mang thai, sử dụng thuốc tránh thai..)

Phòng ngừa bệnh Bệnh lang ben

Bệnh lang ben là bệnh nhiễm nấm có thể phòng ngừa bằng một số biện pháp sau đây:

Tránh môi trường có nhiệt độ quá cao, môi trường nóng ẩm

Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cường độ mạnh, đặc biệt vào mùa hè

Tránh ra mồ hôi quá mức, khi lao động hay tập luyện gắng sức cần lau mồ hôi khô

Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác, đặc biệt với người bệnh bị lang ben, Lang beng. Thường xuyên giặt giũ quần áo, chăn màn. Nên lau khô người khi tắm cho trẻ trước khi mặc quần áo

Các biện pháp chẩn đoán bệnh bạch biến, bệnh lang beng

Chẩn đoán dựa trên các triệu chứng và xét nghiệm:

Triệu chứng:

Điểm vàng màu hồng nhạt hoặc sẫm màu, 4 đến 5 mm, chủ yếu nằm ở cổ, ngực, lưng và cánh tay

Tổn thương nhìn không giống vảy, nhưng khi cạo ra sẽ có vảy tiết.

Bài kiểm tra:

Tìm thấy nấm trên vảy khi kiểm tra trực tiếp dưới kính hiển vi

Nhiều sợi nấm vách dày và bào tử được làm sáng tỏ trong dung dịch KOH 10%.
Nuôi cấy không dùng để chẩn đoán vì Pityrosporum ovale yêu cầu môi trường đặc biệt và chúng cũng thường có ở da người bình thường.
Đèn Wood cho thấy giảm sắc tố do nhiễm nấm và phát huỳnh quang xanh nhạt

Các biện pháp điều trị bệnh lang ben

Bệnh lang beng và cách điều trị

Sử dụng các loại kem và kem chống nấm tại chỗ do bác sĩ kê toa. Bôi hàng ngày xung quanh tổn thương liên tục trong 1 đến 2 tuần. Các mảng điểm vàng nổi lên và có vảy sẽ được điều trị. Tuy nhiên, sự thay đổi màu da ở các tổn thương có thể mất vài tháng mới trở lại bình thường.
Nếu bệnh ảnh hưởng đến nhiều vùng da, diện tích tổn thương rộng thì có thể dùng thuốc kháng nấm đường uống. Ví dụ: Ketoconazole 200mg/ngày, uống trong 7 ngày (chú ý chức năng gan khi dùng thuốc)

Lang ben ở trẻ em

Trẻ em có làn da nhạy cảm và dễ kích ứng nên không thể sử dụng thuốc giống như người lớn. Cần có sự khám/tư vấn của bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.