Đối các hành vi phạm tội của người phạm tội thì cơ quan Công an sau khi tiếp nhận, điều tra làm rõ thì sẽ được quyền khởi tố vụ án. Vậy khởi tố là gì? Ngoài cơ quan Công an thì còn cá nhân, tổ chức nào được quyền khởi tố vụ án, khởi tố bị can hay không. Ngay sau đây, ACC xin gửi tới các bạn một số thông tin pháp lý liên quan đến hoạt động khởi tố.
1. Khởi tố là gì
Trước hết, để hiểu được khái niệm khởi tố là gì, chúng ta cần nghiên cứu qua khoản 3 Điều 144 Bộ Luật Tố tụng hình sự số 101/2015/QH13 như sau: Kiến nghị khởi tố là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền kiến nghị bằng văn bản và gửi kèm theo chứng cứ, tài liệu liên quan cho Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát có thẩm quyền xem xét, xử lý vụ việc có dấu hiệu tội phạm.
Như vậy, có thể thấy rằng không phải cá nhân, tổ chức nào cũng được quyền khởi tố một vụ án hình sự hoặc khởi tố bị can mà thẩm quyền sẽ thuộc về cơ quan Công an. Cơ quan Công an chỉ có thể ra quyết định khởi tố sau khi đã có đầy đủ chứng cứ chứng minh được dấu hiệu phạm tội của bị can.
Khởi tố là một trong những hoạt động rất quan trọng trong quá trình phá án của cơ quan điều tra và góp phần giữ gìn an ninh trật tự xã hội, đưa tội phạm ra chịu tội trước pháp luật.
Xem thêm bài viết chủ thể của tội phạm là gì
2. Thẩm quyền khởi tố thuộc về ai
Vì tính đặc thù của hoạt động khởi tố là chỉ thuộc về cơ quan Công an, nên Bộ Luật Tố tụng hình sự số 101/2015/QH13 cũng đã nêu rõ thẩm quyền khởi tố vụ án hình sự tại Điều 153 như sau:
- Cơ quan điều tra quyết định khởi tố vụ án hình sự đối với tất cả vụ việc có dấu hiệu tội phạm, trừ những vụ việc do cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, Viện kiểm sát, Hội đồng xét xử đang thụ lý, giải quyết quy định tại các điều dưới đây.
- Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra ra quyết định khởi tố vụ án hình sự trong trường hợp quy định tại Điều 164 của Bộ luật này.
- Viện kiểm sát ra quyết định khởi tố vụ án hình sự trong trường hợp:
- Viện kiểm sát hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra;
- Viện kiểm sát trực tiếp giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố;
- Viện kiểm sát trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm hoặc theo yêu cầu khởi tố của Hội đồng xét xử.
- Hội đồng xét xử ra quyết định khởi tố hoặc yêu cầu Viện kiểm sát khởi tố vụ án hình sự nếu qua việc xét xử tại phiên tòa mà phát hiện có việc bỏ lọt tội phạm.
Như vậy, ngoài những trường hợp đặc biệt ở trên ra thì cơ quan điều tra của cơ quan Công an được quyền khởi tố tất cả các vụ ấn hình sự và các bị can sau khi đã phát hiện được dấu hiệu phạm tội hoặc có đầy đủ chứng cứ. Việc khởi tố này phải được tạo lập thành văn bản và gửi cho Viện kiểm sát. Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát sẽ phải tiếp nhận hồ sơ và xem xét hồ sơ.
3. Căn cứ khởi tố vụ án hình sự
Pháp luật quy định rằng cơ quan điều tra không được khởi tố vụ án một cách thiếu căn cứ mà chỉ được khởi tố vụ án khi có đủ dấu hiệu tội phạm. Việc xác định dấu hiệu tội phạm dựa trên những căn cứ như sau:
- Tố giác của cá nhân.
- Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
- Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng.
- Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước.
- Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm.
- Người phạm tội tự thú.
Trên đây là một số thông tin pháp lý cơ bản liên quan đến khái niệm khởi tố là gì, hy vọng rằng những thông tin này có thể giúp ích cho các bạn trong quá trình nghiên cứu và tìm hiểu về pháp luật hình sự. Nếu các bạn cần luật sư tư vấn, hãy liên hệ với đội ngũ của chúng tôi thông qua địa chỉ
- Email: [email protected]
- Hotline: 1900 3330
- Zalo: 084 696 7979
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!