Ngày 25 tháng 3 năm 2022, Tổng Cục thuế đã ban hành Công văn 915/TCT-TTKT về vướng mắc liên quan đến xác định giao dịch liên kết để trả lời cho công văn số 445/CTTNG-TTKT2 ngày 26 tháng 01 năm 2022 của Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên và công văn số 333/CTGLA-TTKT1 ngày 28 tháng 02 năm 2022 của Cục Thuế tỉnh Gia Lai liên quan đến việc xác định giao dịch liên kết trong công tác kiểm tra tình hình chấp hành pháp luật thuế của người nộp thuế. Sau đây, Luật ACC sẽ cùng quý bạn đọc tìm hiểu và phân tích rõ hơn nhé.
1. Giao dịch liên kết là gì?
Theo Khoản 3, Điều 4, Nghị định 20/2017/NĐ-CP thì Giao dịch liên kết được định nghĩa:
Giao dịch liên kết là những giao dịch phát sinh giữa các bên có quan hệ liên kết phát sinh trong quá trình sản xuất, kinh doanh như hoạt động: Mua, bán, trao đổi, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn, chuyển giao, chuyển nhượng máy móc, thiết bị, hàng hóa, cung cấp dịch vụ; đi vay, cho vay, dịch vụ tài chính, đảm bảo tài chính và các công cụ tài chính khác; mua, bán, trao đổi, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn, chuyển giao, chuyển nhượng tài sản hữu hình, tài sản vô hình và thỏa thuận sử dụng chung nguồn lực như hợp lực, hợp tác khai thác sử dụng nhân lực; chia sẻ chi phí giữa các bên có quan hệ liên kết.
2. Nguyên tắc thực hiện giao dịch liên kết
2.1. Đối với người nộp thuế
Người nộp thuế có giao dịch liên kết phải thực hiện kê khai các giao dịch liên kết; loại trừ các yếu tố làm giảm nghĩa vụ thuế do quan hệ liên kết chi phối, tác động để xác định nghĩa vụ thuế đối với các giao dịch liên kết tương đương với các giao dịch độc lập có cùng điều kiện.
2.2. Đối với cơ quan thuế
Cơ quan thuế thực hiện quản lý, kiểm tra, thanh tra đối với các giao dịch liên kết của người nộp thuế theo nguyên tắc giao dịch độc lập và bản chất quyết định hình thức để không công nhận các giao dịch liên kết làm giảm nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp với ngân sách nhà nước và thực hiện điều chỉnh giá giao dịch liên kết để xác định đúng nghĩa vụ thuế quy định tại Nghị định này.
Nguyên tắc giao dịch độc lập được áp dụng theo nguyên tắc giao dịch giữa các bên độc lập, không có quan hệ liên kết tại các Hiệp định thuế có hiệu lực thi hành tại Việt Nam.
Công văn 915/TCT-TTKT về vướng mắc liên quan đến xác định giao dịch liên kết
3. Quy định của pháp luật về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết
Theo Công văn 915/TCT-TTKT, căn cứ vào các quy định:
- Điểm d khoản 2 Điều 5 Nghị định số 20/2017/NĐ-CP ngày 24/02/2017:
“d) Một doanh nghiệp bảo lãnh hoặc cho một doanh nghiệp khác vay vốn dưới bất kỳ hình thức nào (bao gồm cả các khoản vay từ bên thứ ba được đảm bảo từ nguồn tài chính của bên liên kết và các giao dịch tài chính có bản chất tương tự) với điều kiện khoản vốn vay ít nhất bằng 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp đi vay và chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của doanh nghiệp đi vay”
- Điểm d khoản 2 Điều 5 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP ngày 05/11/2020:
“d) Một doanh nghiệp bảo lãnh hoặc cho một doanh nghiệp khác vay vốn dưới bất kỳ hình thức nào (bao gồm cả các khoản vay từ bên thứ ba được đảm bảo từ nguồn tài chính của bên liên kết và các giao dịch tài chính có bản chất tương tự) với điều kiện khoản vốn vay ít nhất bằng 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp đi vay và chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của doanh nghiệp đi vay;”
4. Hướng dẫn xác định giao dịch liên kết
Theo Công văn 915/TCT-TTKT, trong công tác kiểm tra tình hình chấp hành pháp luật thuế của người nộp thuế sẽ phát sinh những vướng mắc liên quan đến xác định giao dịch liên kết. Để giải quyết vấn đề trên, Công văn 915/TCT-TTKT nêu rõ: Trong trường hợp trong kỳ doanh nghiệp không có các khoản nợ trung và dài hạn theo tiêu chí quy định tại điểm d khoản 2 Điều 5 Nghị định số 20/2017/NĐ-CP và điểm d khoản 2 Điều 5 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP nêu trên thì không thuộc trường hợp áp dụng quan hệ liên kết theo quy định.
Ví dụ: Công ty A vay vốn Ngân hàng B với khoản vốn vay lớn hơn 25% vốn góp của chủ sở hữu của Công ty và chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của Công ty. Khi đó, giữa Công ty A và ngân hàng B sẽ phát sinh quan hệ liên kết. Và dẫn đến, giao dịch giữa doanh nghiệp trên và ngân hàng được xác định là giao dịch liên kết.
5. Chế tài
Công văn 915/TCT-TTKT không có quy định cụ thể về chế tài xử phạt trong quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết, vì vậy ta sẽ căn cứ vào pháp luật có liên quan:
- Theo Luật quản lý thuế, người nộp thuế không tuân thủ nguyên tắc giao dịch độc lập và không kê khai Giao dịch liên kết hoặc không xuất trình Hồ sơ xác định giá Giao dịch liên kết sẽ bị ấn định giá chuyển nhượng hoặc lợi nhuận hoặc thu nhập chịu thuế hoặc thuế Thu nhập doanh nghiệp. Các khoản phạt gồm có: phạt 10% đến 20% đối với số tiền thuế bị truy thu tùy thuộc vào kỳ tính thuế, cùng tiền lãi chậm nộp (0,05%/ ngày đến 0,07%/ngày đối với số tiền thuế bị truy thu (0,03%/ngày đối với giai đoạn từ ngày 1 tháng 7 năm 2016)) hoặc phạt trốn thuế (từ một đến ba lần số thuế bị truy thu), tùy thuộc vào bản chất và hoàn cảnh của lỗi vi phạm.
- Nghị định số 132/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định về quan hệ liên kết, giao dịch liên kết trong hoạt động sản xuất kinh doanh phải chịu chế tài quản lý thuế. Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 20-12-2020 và áp dụng từ kỳ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2020. Theo đó, các doanh nghiệp có quan hệ liên kết, giao dịch liên kết phải kê khai kèm theo hồ sơ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2020 với cơ quan Thuế. Nếu doanh nghiệp không kê khai sẽ bị xử phạt từ 8 đến 15 triệu đồng về hành vi không kê khai các phụ lục liên quan đến giao dịch liên kết theo quy định về quản lý thuế đối với các doanh nghiệp có giao dịch liên kết.
Trên đây là toàn bộ nội dung giới thiệu và phân tích của chúng tôi về Công văn 915/TCT-TTKT về vướng mắc liên quan đến xác định giao dịch liên kết, cũng như các vấn đề pháp lý phát sinh có liên quan. Hi vọng có thể giải đáp giúp cho bạn đọc những thông tin cơ bản cần thiết, góp phần giúp quá trình vận hành doanh nghiệp trên thực tế diễn ra thuận lợi hơn. Trong quá trình tìm hiểu, nếu như quý bạn đọc còn thắc mắc hay quan tâm, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua các thông tin sau:
-
Gmail: [email protected]
-
Website: accgroup.vn
Nội dung bài viết:
Bình luận