Chọc dò tuỷ sống có ảnh hưởng gì đến sức khoẻ không?

Chọc dịch não tủy  là kỹ thuật dùng kim chọc trực tiếp  dịch não tủy từ túi  thắt lưng để  xét nghiệm. Phương pháp này hiện  được dùng để chẩn đoán nhiều bệnh lý của hệ  thần kinh trung ương, có nhiều ưu điểm và tương đối an toàn. 

  1. Chọc dò tủy sống là gì? 

 Dịch não tủy (CSF) là một chất dịch cơ thể trong suốt, không màu được tìm thấy trong não và tủy sống. Khoảng 125ml dịch não tủy được sản xuất bất cứ lúc nào và khoảng 500ml được sản xuất mỗi ngày.  

 Dịch não tủy có ba chức năng chính: 

 Bảo vệ hệ thống thần kinh trung ương (CNS) chống lại chấn thương cơ học.  Đảm bảo sự lưu thông của chất lỏng thần kinh, hormone, kháng thể và bạch cầu.  Tham gia điều hòa pH và điện giải của hệ thần kinh trung ương.  Chọc dò thắt lưng là một thủ thuật trong đó một cây kim nhỏ được sử dụng để trích xuất dịch não tủy, sau đó được kiểm tra để xác định những thay đổi trong dịch não tủy trong các bệnh  ảnh hưởng đến hệ  thần kinh trung ương như mức độ nghiêm trọng của chứng viêm, tác nhân gây bệnh và tính nhạy cảm với thuốc của bệnh nhân. vi sinh vật. một số sản phẩm… Kim được đưa chính xác vào túi dịch  dưới cột  sống. Lưng dưới thường được coi là nơi an toàn nhất để thu thập chất lỏng này để thử nghiệm trong phòng thí nghiệm.  

 2. Chỉ định Chọc dò thắt lưng 

 Khi hệ thống thần kinh trung ương bị tổn thương, dịch não tủy sẽ trải qua những thay đổi tương ứng. Do đó, xét nghiệm dịch não tủy có thể giúp chẩn đoán một số tình trạng thần kinh như: 

 Nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương bao gồm viêm màng não, viêm não, viêm tủy, viêm não… Meningococcal ác tính: ung thư màng não.  Bệnh lý thần kinh ngoại vi: viêm đa  dây thần kinh, xơ cứng rải rác, hội chứng chèn ép tủy sống, hội chứng tăng áp lực nội sọ lành tính.

 Bệnh lý thần kinh chưa rõ nguyên nhân: Co giật, động kinh, lú lẫn hoặc mất ý thức… viêm đa dây thần kinh, viêm đa  dây thần kinh cấp và mạn tính và viêm đa dây thần kinh.

 Đột quỵ: Nếu nghi ngờ xuất huyết dưới nhện khi chụp CT thông thường, nên tiến hành chọc dò tủy sống để xác định chẩn đoán.  

Ngoài ra, chọc dò tủy sống còn được sử dụng trong điều trị: như  tiêm thuốc kháng sinh, thuốc chống nấm, thuốc chống ung thư, gây tê tủy sống hoặc rút dịch não tủy trong hội chứng não úng thủy áp suất bình thường. Một ứng dụng khác  của kỹ thuật này là lấy dịch não tủy để theo dõi kết quả điều trị như trong bệnh lý viêm màng não. 

 3. Thủ thuật chọc dò thắt lưng 

 Trước khi thực hiện thủ thuật, bác sĩ cần giải thích  rõ ràng về thủ thuật để bệnh nhân và người nhà bệnh nhân hiểu rõ vấn đề, tránh lo lắng. 

Vị trí của bệnh nhân: Thủ tục này có thể được thực hiện ở tư thế ngồi hoặc nằm, tùy thuộc vào hướng dẫn của bác sĩ.  Lưng của bệnh nhân được lau cẩn thận bằng chất khử trùng.  Một tấm phủ sẽ được đặt trên lưng  bệnh nhân để giữ cho khu vực này  vô trùng.  Bác sĩ sẽ cẩn thận đưa kim vào giữa các đốt sống vào không gian chứa đầy chất lỏng và lấy ra một vài ml để thử nghiệm. Đây là một thủ tục khó khăn và có thể cần nhiều hơn một mũi tiêm. Một lưu ý quan trọng là bệnh nhân không được cử động trong quá trình thực hiện, điều này sẽ được bác sĩ  dặn dò rất kỹ trước đó. Nếu  có bất kỳ khó chịu nào hoặc cần di chuyển vì bất kỳ lý do gì, bệnh nhân có thể trao đổi với bác sĩ để  giải quyết.  

Sau khi lấy được mẫu dịch não tủy, kim sẽ được rút ra và băng  được đặt lên vị trí tiêm. Bệnh nhân hoàn toàn có thể ngồi dậy và di chuyển nếu muốn. 

 4. Chọc dò tủy sống có đau không?  

Bác sĩ sẽ sử dụng một cây kim rất nhỏ để  gây tê đầu tiên cho bệnh nhân. Thường  không có nhiều đau đớn vì  thuốc gây tê cục bộ được sử dụng. Tuy nhiên, điều này thay đổi từ bệnh nhân đến bệnh nhân. Một số bệnh nhân cảm thấy  đau nhẹ và áp lực khi đâm kim, với cảm giác ngứa ran kéo dài trong vài giây. 

  Nếu  bệnh nhân bị đau nhói ở chân, cần thông báo ngay cho bác sĩ. Bác sĩ có thể thay đổi vị trí của kim để  bệnh nhân thoải mái hơn.  

 5. Chọc dò tủy sống  có ảnh hưởng gì không? 

 Chọc dò thắt lưng được thực hiện rất thường xuyên trong phòng cấp cứu. 

 Người ta đã chứng minh rằng các quy trình này thực sự rất an toàn và cần thiết trong chẩn đoán và điều trị nhiều  bệnh.  Trong hầu hết các trường hợp, thủ tục không gây ra vấn đề  và không có kết quả không mong muốn. Nguy cơ  nhiễm trùng từ thủ thuật này cũng rất hiếm  và  giảm đi rất nhiều vì bác sĩ sử dụng chất khử trùng để làm sạch lưng  bệnh nhân trước khi làm thủ thuật. 

  Bệnh nhân thỉnh thoảng có thể bị đau lưng dưới nhẹ sau đó (giống như vết bầm tím), nhưng điều này thường  tự khỏi. Một tác dụng phụ phổ biến khác có thể gặp phải là nhức đầu. Nếu bệnh nhân bị  rối loạn chảy máu sẽ có nguy cơ  chảy máu, có thể làm tổn thương dây thần kinh và cột sống. Tuy nhiên, điều này là rất hiếm. 

 Như vậy, có thể thấy chọc dò tủy sống là phương pháp tương đối an toàn, ít tác dụng phụ. Ngoài ra, xét về hiệu quả,  đây là phương pháp  quan trọng hàng đầu trong chẩn đoán và theo dõi nhiều bệnh lý thần kinh, bệnh nhân  có thể yên tâm nếu được bác sĩ chỉ định  kỹ thuật này.