Tình hình chạy xe ôm công nghệ hiện nay

Giá xăng cao, ít khách, đại hạ giá… là những yếu tố bất lợi khiến một số sinh viên không còn hứng thú chạy xe ôm công nghệ.Thu nhập ngày càng bấp bênhCách đây 3, 4 năm chạy xe ôm là công việc được nhiều người trả lương. Đã có rất nhiều sinh viên, thậm chí là cử nhân đổ xô đăng ký học để trở thành tài xế cho các hãng xe công nghệ.Theo một nghiên cứu giữa Tổng LĐLĐ Việt Nam và Trung tâm Tư vấn Sức khỏe và Phát triển Cộng đồng công bố cuối năm 2021, nước ta có khoảng 200.000 tài xế công nghệ Grab (ô tô, xe máy). Trong đó, 26% tài xế công nghệ của Grab có trình độ cao đẳng trở lên.Từng là một công việc có thu nhập ổn định, nhiều tài xế công nghệ hiện đang nghĩ đến việc ngày càng ít khách hàng hơn. Có thời điểm, tài xế phải chờ hơn một tiếng đồng hồ mới được “nổ” một chuyến, thu nhập chỉ bằng một nửa so với trước.

Xe ôm công nghệ – “ước mơ nhạt nhòa” của sinh viên nghèo

Lái xe ôm ở Hà Nội vẫn chật vật tìm việc do thu nhập thấp. Hoàng Minh Trí (sinh viên Đại học Thủy Lợi) từng hy vọng công việc lái xe công nghệ sẽ mang lại thu nhập cao để trang trải cuộc sống và hỗ trợ gia đình trang trải học phí. Tuy nhiên, sau một tuần làm tài xế cho cô, ước mơ đó dần tan biến. Minh Trí cho biết: “Vì chiết khấu của be cao nên có ngày đi 10-12 chuyến trong 4 tiếng cũng chỉ được 150.000 đồng, trừ tiền xăng thì không quá 120.000 đồng”.
Đồng cảm với Minh Trí, anh Trần Văn Trình (42 tuổi, Hà Nội), làm tài xế công nghệ được 5 năm cũng bắt đầu chán nghề vì quá ít khách, thu về không đủ tiền nuôi gia đình.
Trinh cho biết, trước đây chỉ cần làm 8-10 tiếng, trung bình mỗi ngày anh kiếm được 600.000 đồng – 700.000 đồng. Nhưng hiện nay, dù làm cật lực hơn 12 tiếng mỗi ngày, Trinh cũng chỉ kiếm được 400.000 đồng, nếu trừ chi phí xăng xe đi lại thì còn khoảng 350.000 đồng.
Theo tìm hiểu, thu nhập của tài xế công nghệ chủ yếu đến từ 2 nguồn chính: lãi từ chuyến xe (sau khi trừ phụ phí công ty) và thưởng điều hành. Cụ thể, doanh thu từ chuyến xe sau khi nhận được từ khách hàng sẽ trừ chiết khấu sử dụng ứng dụng, phí nền tảng, phí dịch vụ, thuế giá trị gia tăng (VAT) trước khi chưa đến tay tài xế. Do đó, mức chiết khấu ngày càng tăng của các hãng xe công nghệ là một trong những nguyên nhân khiến thu nhập của tài xế công nghệ ngày càng giảm.
Thị trường gọi xe công nghệ tại Việt Nam là cuộc đua “tam mã” của Grab, Goject và be. Theo nhiều phượt thủ công nghệ, mức chiết khấu cố định hiện nay dành cho người đi GoRide là 30%, GrabBike là 31% và beBike không liệt kê cụ thể các khoản phí này mà dao động quanh mức 39%. Trong khi đó, cách đây 1 năm, mức chiết khấu cố định của GrabBike và GoRide chỉ dừng ở mức 20%, beBike trên dưới 25%.
Tiền thưởng cũng là một khoản thu nhập quan trọng của cánh tài xế công nghệ ngoài tiền đi xe. Tuy nhiên, hoàn thành trọn vẹn chuyến đi trong môi trường ít hành khách như hiện nay không phải là điều dễ dàng đối với nhiều tài xế. Lái xe công nghệ cũng vất vả lắm
Dù thu nhập giảm là tình trạng phổ biến, nhưng những tài xế toàn thời gian và lâu năm của một số ứng dụng gọi xe công nghệ vẫn được hỗ trợ chạy điểm thưởng. Tuy nhiên, điều này không áp dụng cho tài xế mới và tài xế bán thời gian. Đặc biệt với những sinh viên đi làm xe ôm bán thời gian, chỉ chạy được trên những phòng học trống nên khó đáp ứng yêu cầu chạy xe 10 tiếng/ngày của một số công ty.
Cùng với việc không được chạy điểm thưởng để tận dụng tiền thưởng cuối ngày, tài xế bán thời gian cũng ít bị bắn hơn. Do đó, thu nhập của sinh viên làm thêm trong nghề này giảm mạnh. Một số sinh viên phải đi làm thêm hai công việc khác do thu nhập của nghề chạy xe ôm không còn ổn định như trước.
Nhiều tài xế xe ôm công nghệ hiện nay có trình độ từ cao đẳng trở lên.
Bạn Đỗ Đức Anh, sinh viên trường Đại học Văn hóa Hà Nội cho biết: “Với một sinh viên như mình đã phải trang trải chi phí sinh hoạt, chạy xe ôm còn chưa đủ, giờ mình còn phải đi làm thêm các nghề thủ công khác mới cân đối được trừ mọi chi phí.”

Chờ khách trước cổng Bệnh viện Bạch Mai, chàng sinh viên Đại học Giao thông vận tải Hoàng Vĩnh Hưng mới chạy xe ôm được 1 tuần thích thú chia sẻ câu chuyện của mình: “Bạn bè mình hầu hết đều làm nghề vặt, nghề khác ngoài chạy xe ôm. xe ôm, nghề này cũng vất vả lắm”. Thu nhập thấp, chiết khấu cao chỉ là một phần, đối với sinh viên, nhất là những bạn mới bước chân vào đại học, lái xe ôm công nghệ cũng là một nghề khá nguy hiểm, rủi ro. Do đặc thù công việc, nhóm tài xế công nghệ, tài xế giao hàng phải đối mặt với áp lực công việc cao, dễ xảy ra tai nạn lao động, nguy cơ bị ngược đãi/quấy rối, trộm cắp… .
“Có nhiều khách lạ, đi lòng vòng, nhậu nhẹt, kiếm tiền, gọi điện không nghe máy,… Đi xe mất 20-30.000 đồng nên chúng tôi không quan tâm. Không phàn nàn gì, mặc kệ. .Khiếu nại mà gọi tổng đài đợi hãng giải quyết cho mình mà khuya quá “. Anh Trần Văn Thịnh lái xe ôm công nghệ cho Grab đã được 5 năm. Ngoài ra, hầu hết sinh viên hiện nay đi làm thêm sẽ chỉ có hợp đồng lao động/hợp đồng đối tác mà không có hợp đồng lao động. Khi không có hợp đồng lao động đồng nghĩa với việc quyền lợi lao động và an sinh xã hội của họ không được đảm bảo khi họ gặp rủi ro.