Tuy là loại cây mọc hoang nhưng đuôi chuột lại có rất nhiều công dụng đối với sức khỏe. Công dụng của đuôi chuột là thanh nhiệt, lợi tiểu, giải độc và hỗ trợ điều trị bệnh tim mạch.
1. Đặc Điểm cây Đuôi Chuột
Cây đuôi chuột còn được gọi với các tên như: so đũa bếp, cỏ đuôi lươn, thủy tiên, ích mẫu, mạch cố, điềm văn, giả tiên thảo. Tên khoa học của cây là Stachytarpheta jamaicensis, thuộc họ cỏ roi ngựa (tên khoa học: Verbenaceae). Cỏ đuôi chuột là cây thân thảo, sống lâu năm, thân có màu xanh tím, cao khoảng 2m. Lá mọc đối xứng nhau, phiến lá rộng 2-4 cm, dài 3-8 cm, mép lá có răng cưa. Hoa của cây chùm ngây mọc thành chùm dài khoảng 20 – 40 cm, có màu xanh tím. Quả nang dài khoảng 4 đến 5 mm. Cây ra hoa và kết trái vào khoảng tháng 4 đến tháng 6 hàng năm. Nguồn gốc của cây đuôi chuột là từ Châu Mỹ. Cây du nhập vào nước ta, mọc hoang ở nhiều bờ ruộng, bãi đất hoang hoặc ven đường. Loại cỏ này có thể thu hái quanh năm. Sau khi thu hoạch, bạn chỉ cần nhặt bỏ lá bị hư, rửa sạch đất cát, cắt bỏ phần thân, phơi khô. Dược liệu cần được bảo quản nơi khô mát, tránh ẩm và ánh nắng trực tiếp.
2. Công dụng của cây đuôi chuột
Tác dụng của đuôi chuột là gì? Toàn cây chứa chất glycosid; rễ cây chứa tanin và axit chlorogenic; Lá và thân đuôi chuột chứa dopamin và tarphetamine.
Theo đông y, đuôi chuột có vị đắng, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu nên được dùng để chữa mụn nhọt, tiêu chảy, thận viêm, thấp khớp... có thể:
Người Brazil dùng đuôi chuột trị kiết lỵ, sốt, thấp khớp và các vết loét ngoài da có mủ;
Người Ấn Độ dùng dược liệu này để chữa các bệnh hoa liễu, đục thủy tinh thể, mụn nhọt, lở loét, viêm quầng,…;
Người Trung Quốc dùng đuôi chuột chữa sỏi tiết niệu, bạch sản, viêm họng, viêm đường tiết niệu, rắn cắn… Theo dân gian, muốn chữa hở van tim chỉ cần hái lá cỏ mồng tơi, rửa sạch, ăn sống: Nam 7 lá, nữ 9 lá, nhai nuốt cả nước và bã. vào buổi sáng, giữ nó trong một thời gian dài. Ngoài bệnh hở van tim, người ta còn tin dùng đuôi chuột có tác dụng chữa nhiều bệnh tim khác.
Theo nghiên cứu của y học hiện đại:
Dịch chiết từ lá cây đuôi chuột có tác dụng giảm đau, an thần, hạ thân nhiệt và ức chế vận động;
Cao ethyl axetat chiết xuất từ lá đuôi chuột có thể ức chế hoạt động của ấu trùng ve và kiểm soát sự phát triển của ấu trùng muỗi;
Cao Ethanol chiết xuất từ thân và lá đuôi chuột tươi có tác dụng giãn mạch, chống co thắt. Nhờ đó, giúp cải thiện lưu lượng máu đến tim, giảm các triệu chứng đau thắt ngực, mệt mỏi, khó thở;
Tinh dầu chiết xuất từ lá cây đuôi chuột có khả năng hạ huyết áp và giữ lượng đường huyết ổn định, tốt cho bệnh nhân tim mạch, tiểu đường;
Cây đuôi chuột có tác dụng trị tiêu chảy;
Cây thuốc này có tác dụng kháng viêm, chống nhiễm trùng nhờ chứa các hoạt chất như saponin, tanin và flavonoid. Từ đó làm giảm tình trạng viêm cấp và mãn tính, ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm chéo;
Tác dụng khác: Làm lành vết thương, cải thiện các triệu chứng viêm đường tiết niệu, tiểu đường, thải độc gan, hạ men gan,… Nhờ những tác dụng trên mà đuôi chuột ngày nay được sử dụng rộng rãi để chữa các bệnh như ho, cảm, tiêu chảy, viêm họng, thấp khớp, viêm kết mạc cấp, viêm đường tiết niệu…
Công dụng: Đuôi chuột được dùng chủ yếu dưới dạng thuốc sắc, liều dùng 15 – 30g/ngày. Ngoài ra, nó cũng được sử dụng tại chỗ để điều trị chấn thương mô mềm và các bệnh ngoài da.
3. Tác dụng của cây đuôi chuột
Tác dụng chữa bệnh của cây đuôi chuột được khai thác qua các bài thuốc sau:
Bài thuốc chữa hôi miệng, bạch đới: Cần chuẩn bị 40g rễ đuôi chuột, 20g bạch đồng, 20g thau. Sau đó, bạn rửa sạch các nguyên liệu, cho vào ấm sắc với 700ml nước cho đến khi cạn còn 300ml nước. Phải chia uống 2-3 lần/ngày;
Bài thuốc chữa phong thấp, đau khớp, tê bì chân tay: Cần chuẩn bị 10g dây đau xương, 10g thương truật, 40g đuôi chuột, 10 hạt gấc. Bạn đem các nguyên liệu trên rửa sạch và sắc uống ngày 1 thang. Đối với trường hợp sưng khớp, nên kết hợp đắp lá đuôi chuột (giã nát lá, hơ nóng rồi đắp vào khớp);
Bài thuốc chữa mụn nhọt, viêm da có mủ: Chuẩn bị 60g bọ hung, 60g ngưu bàng, 90g đuôi chuột. Sau đó, bạn rửa sạch các nguyên liệu, giã nát rồi đắp lên vùng da cần điều trị. Do đặc tính chống viêm của dược liệu, vết thương nhanh lành.
Bài thuốc chữa viêm họng: Chuẩn bị cỏ đuôi chuột tươi. Sau đó, bạn ngâm cỏ đuôi chuột với nước muối cho sạch, để ráo nước rồi xay nhuyễn. Để tiện dùng, bạn thêm đường, nuốt nước;
Bài thuốc chữa vết thương bầm tím, sưng đau: chuẩn bị cỏ đuôi chuột, cứt lợn. Sau đó, bạn rửa sạch, xay nhuyễn 2 vị thuốc trên, đắp lên vùng da bị đau. Bạn có thể cố định bằng băng, thay băng mỗi ngày một lần;
Bài thuốc chữa nhiễm giun ở trẻ nhỏ: Chuẩn bị rễ cây đuôi chuột, rửa sạch rồi vắt lấy nước cốt, cho trẻ uống;
Bài thuốc trị sốt rét: Chuẩn bị lá đuôi chuột, rửa sạch vị thuốc với nước muối rồi đem sắc lấy nước uống hàng ngày;
Bài thuốc chữa tiểu vàng, vàng da, sốt gan: Chuẩn bị 40g cỏ xước, 40g rau má, 40g chó đẻ, 40g diếp cá. Sau đó, bạn đem nguyên liệu tươi rửa sạch, sắc uống;
Bài thuốc chữa nhiễm trùng tiết niệu: Chuẩn bị 30g dây gắm, 10g kim ngân hoa, 30g mã đề, 40g đuôi chuột. Các vị thuốc trên bạn đem rửa sạch, sắc lấy nước uống cho đến khi bệnh thuyên giảm;
Bài thuốc chữa lậu và phụ nữ mới sảy thai: Chuẩn bị rễ cây đuôi chuột, rửa sạch, sắc uống trong 1 tháng;
Chữa tiêu chảy, ho và viêm đường tiết niệu: Chuẩn bị 20-30g đuôi chuột phơi khô. Sau đó bạn đem sắc với 1 lít nước, đun nhỏ lửa cho đến khi còn lại 500 ml nước thuốc. Dùng nước thuốc uống trong ngày, chia làm nhiều lần uống;
Bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2: Lá và ngọn cỏ xước 30g, rửa sạch, hãm lấy nước uống thay trà. Chữa bệnh tim mạch: Chuẩn bị lá mồng tơi tươi, rửa sạch rồi cho vào miệng nhai nuốt cả nước và bã (nam ăn 7 lá, nữ ăn 9 lá vào buổi sáng theo dân gian). Ngoài ra, người bị bệnh tim cũng có thể hái lá và ngọn cây chùm ngây, phơi khô dùng dần. Mỗi ngày bạn dùng 30g đuôi chuột khô, rửa sạch, hãm với nước sôi uống như trà.
4. Lưu ý khi sử dụng thuốc đuôi chuột
Do một số tác dụng phụ của đuôi chuột, bạn cần cẩn thận khi sử dụng loại thảo mộc này. Một số lưu ý khi sử dụng cỏ đuôi chuột:
Không dùng cho người huyết áp thấp, đường huyết thấp, trẻ sơ sinh và phụ nữ có thai - cho con bú;
Dược liệu có tính hàn nên cần thận trọng khi dùng kéo dài, nhất là với những người thể trạng không tốt.
Tác dụng đối với tim mạch của đuôi chuột mới chỉ được nghiên cứu trên động vật nên không thể thay thế hoàn toàn các phương pháp điều trị theo y học hiện đại. Vì vậy, bạn chỉ nên dùng thuốc này như một biện pháp hỗ trợ điều trị và nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng;
Khi sử dụng cây đuôi chuột, nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào như buồn nôn, nổi mề đay, đỏ bừng mặt… thì nên dừng thuốc và đến bệnh viện ngay. Đuôi chuột là vị thuốc quý, được dùng trong nhiều bài thuốc. Mặc dù công dụng của cây đuôi chuột đã được khẳng định nhưng trước khi dùng thuốc bạn vẫn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ y học cổ truyền để nắm rõ liều lượng và thời gian sử dụng phù hợp. Sử dụng thuốc với liều lượng quá cao có thể gây tụt huyết áp mạnh, gây bất lợi cho sức khỏe.
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!