TẤT CẢ VỀ CẨM NANG MANG THAI LẦN ĐẦU DÀNH CHO PHỤ NỮ 

Đối với những bà mẹ lần đầu mang thai, bên cạnh niềm hạnh phúc khi sinh con ra, thường có  những bỡ ngỡ, lo lắng làm sao để có một thai kỳ khỏe mạnh, sinh nở “mẹ tròn con vuông”, mẹ tròn con vuông”. Những băn khoăn này của  chị em sẽ được giải đáp cụ thể trong bài viết  cẩm nang mang thai dưới đây.  

 1. Tiêm phòng trước khi mang thai lần đầu 

 Tiêm phòng trước và trong khi mang thai là  vô cùng quan trọng giúp bà bầu có một thai kỳ khỏe mạnh. Thai nhi có sức đề kháng tốt nên giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh nguy hiểm. Vì vậy,  lần đầu tiên mẹ bầu nên biết về lịch tiêm phòng cho bà bầu.  Trước khi mang thai, thai phụ phải tiêm các loại vắc xin sau: 

 – Sởi – ​​quai bị – Rubella: Tiêm phòng trước khi mang thai ít nhất 3 tháng. Nếu người mẹ bị nhiễm sởi – quai bị – rubella khi mang thai  có thể gây sảy thai, sinh non,  dị tật bẩm sinh. 

  Viêm gan B: Tiêm phòng viêm gan B trước hoặc trong khi mang thai. Nếu mẹ bị viêm gan B thì có thể lây sang con.  

 Tiêm phòng trước khi mang thai lần đầu 

 Bà bầu nên tiêm phòng đầy đủ  trước và trong  thai kỳ 

  Thủy đậu: tiêm phòng trước khi mang thai ít nhất 2 tháng. Theo thống kê, khoảng 2% trẻ sơ sinh có mẹ mắc thủy đậu trong 5 tháng đầu  thai kỳ có nguy cơ bị dị tật cơ thể, liệt tứ chi. Ngoài ra, người mẹ bị thủy đậu có thể truyền virut cho con trong khi sinh. 

  Cúm: Hãy tiêm phòng cúm 1 tháng trước khi mang thai. Nếu mẹ bị cúm khi mang thai 3 tháng đầu có thể gây dị tật bẩm sinh cho thai nhi. 

 Trong thời kỳ mang thai, bà bầu cần chú ý đến thời điểm tiêm phòng uốn ván: Mũi thứ nhất, từ tuần 22, mũi thứ hai nhắc lại sau mũi thứ nhất 1 tháng. Để tránh sinh non, mẹ nên tiêm mũi 1 chậm nhất vào tuần 26 và mũi 2 khi 30 tuần. 

 2. Bà bầu mang thai 2 tháng đầu  cần lưu ý gì?  Nhận biết những dấu hiệu mang thai đầu tiên 

 Phụ nữ lần đầu mang thai nên chú ý đến những  thay đổi nhỏ trên cơ thể để nhận biết các dấu hiệu mang thai, bao gồm: 

 – Muộn kinh 

 – Buồn  nôn ói mửa 

 – Chảy máu âm đạo nhẹ hoặc thỉnh thoảng 

 – Mệt mỏi 

 – Đi tiểu thường xuyên  

 – Đầy hơi 

 – Táo bón 

 – Đau lưng nhẹ 

 – Thay đổi tâm lý 

 – Ngực săn chắc 

 – Thay đổi khẩu vị 

 Tuy nhiên, để khẳng định chính xác dấu hiệu mang thai, bạn có thể dùng que thử thai hoặc lý tưởng nhất là đến bệnh viện để siêu âm và thử máu. 

 Gói thai sản 

 Các bước quan trọng để khám thai định kỳ  

 Mang thai tuần thứ 5-8 

 Bác sĩ sẽ chẩn đoán mẹ đã mang thai hay chưa, thai đã vào tử cung chưa, thai  bao nhiêu tuần? Việc xác định chính xác tuổi thai sẽ giúp theo dõi sự phát triển của thai nhi ở các mốc khám thai quan trọng sau này.  

 Tuần 11-13 của thai kỳ 

 Các mẹ sẽ được siêu âm 4D để khảo sát hình thái thai nhi và xác định các vấn đề như thai ở trong hay ngoài tử cung, có phát triển bình thường hay không; số lượng thai; ngày dự sinh; đo độ mờ da gáy chẩn đoán bất thường nhiễm sắc thể như hội chứng Down, dị dạng tim, thoát vị cơ hoành… 

 Mẹ sẽ được chỉ định làm một số xét nghiệm cần thiết: 

 – Xét nghiệm Double test: Tầm soát nguy cơ phát triển hội chứng Down, Edward hoặc Patau.  

 – Xét nghiệm máu: Xác định các nguy cơ tiềm ẩn như thiếu máu, thiếu sắt… 

 – Xét nghiệm nước tiểu: Xác định nguy cơ bị tiểu đường thai kỳ, nhiễm trùng đường tiết niệu, tổn thương thận… 

 Mang thai lần đầu 

 Siêu âm khi mang thai giúp nắm rõ tình trạng sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi 

 Tuần 20 – 24 của thai kỳ 

 Bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm thai 4D để khảo sát hình thái học thai nhi nhằm phát hiện dị tật ở các cơ quan, nội tạng như: 

 – Đánh giá giải phẫu của thai nhi: não, tim, phổi, tay chân… 

 – Đo các chỉ số phát triển của thai: như vòng đầu, đường kính lưỡng đỉnh, vòng bụng, chiều dài xương đùi, cân nặng thai nhi ước tính… 

 Tuần 30 – 32 của thai kỳ 

 Thời điểm này những bất thường mà mốc khám thai 20 – 22 tuần chưa phát hiện thì đến nay có thể thấy rõ. Việc phát hiện bất thường thai nhi sẽ giúp bố mẹ chủ động chuẩn bị những vấn đề cần thiết cho cuộc sinh nở sắp tới như tâm lý, phương pháp sinh thường hay sinh mổ, sinh ở thời điểm nào, điều trị cho bé sau sinh nếu bé có vấn đề… 

 Ngoài ra, bác sĩ sẽ kiểm tra ngôi thai, bánh nhau, lượng nước ối, sự phát triển của thai nhi, tốc độ phát triển so với tuổi thai… Từ đó phòng ngừa được các nguyên nhân gây suy thai, ngạt sau sinh đồng thời giúp mẹ bầu xác định được ngày dự sinh chính xác hơn. 

  3. Chế độ ăn cho bà bầu 

 Năng lượng trung bình cần cho hoạt động của người phụ nữ là 2200 kcal/ngày, trong tam cá nguyệt thứ 2 cần  thêm 360 kcal/ngày và 3 tháng cuối thai phụ cần thêm 475 kcal/ngày. Tương ứng với mức năng lượng cơ thể bà bầu hấp thụ, tốc độ tăng cân của thai nhi vào khoảng 0,4kg/tuần trong 3 tháng giữa và 3 tháng giữa thai kỳ.  

 Chế độ dinh dưỡng của bà bầu nên phong phú đủ 4 nhóm chất thiết yếu: 

 – Carbohydrat (tinh bột) 

 – Chất đạm (protein) 

 – Chất béo (lipid) 

 – Vitamin, chất xơ và khoáng chất. 

 Bà bầu nên xây dựng thực đơn cân đối các nhóm chất để tránh tình trạng thiếu năng lượng dẫn đến suy dinh dưỡng bào thai hoặc thừa năng lượng khiến mẹ tăng cân quá mức. 

  Ngoài ra, một số chất dinh dưỡng  thiết yếu bà bầu cần  trong  thai kỳ bao gồm: 

  Canxi: Giúp hình thành hệ xương và  răng của thai nhi. Thực phẩm giàu canxi có thể kể đến như sữa, cá, các loại đậu, rau xanh, sữa chua, phô mai… 

 – Axit folic: Có nhiều trong bắp cải, măng tây, súp lơ xanh và cải trắng, cam, chuối, trứng… Nếu không cung cấp đủ axit folic, bà bầu dễ bị thiếu máu, thai nhi có thể bị dị tật ống thần kinh. 

  – Vitamin A: Phụ nữ mang thai nên bổ sung 800 μg/ngày vitamin A, nhưng không nên  vượt quá mức này vì có thể gây quái thai. Vitamin A có nhiều trong gan, lòng đỏ trứng, bơ, sữa, thịt, rau  xanh,  vàng, đỏ. 

  Vitamin D: Cần thiết cho quá trình hấp thụ canxi và phốt pho, góp phần hình thành xương cho thai nhi. Không cung cấp đủ vitamin D khiến trẻ bị còi xương, co giật do hạ canxi máu, loãng xương sớm… Bà bầu có thể hấp thụ vitamin D  qua việc tắm nắng  buổi sáng và từ các thực phẩm như gan cá, trứng, bơ, sữa… 

 – Vitamin B1: Có nhiều trong gạo không  quá trắng, các loại đậu, thịt lợn nạc, rau mồng tơi, nấm, cá… Bà bầu cần bổ sung  vitamin B1 để ngăn ngừa  phù nề trong và sau thai kỳ. 

 Mang thai lần đầu tiên 

 Bà bầu nên bổ sung  axit folic trong thai kỳ để tránh nguy cơ dị tật ống thần kinh 

 – Sắt: Khi mang thai, bà bầu phải cung cấp đủ 1000 mg sắt/ngày để tăng lượng máu cho mẹ, cung cấp đủ máu cho thai nhi và bù đắp lượng máu mất khi sinh. Bà bầu bổ sung sắt qua các  thực phẩm như thịt đỏ, trứng, rau muống, củ cải đường… và uống thêm các loại nước trái cây giàu vitamin C để tăng khả năng hấp thụ sắt. Ngoài ra, phụ nữ mang thai có thể bổ sung  sắt để đảm bảo rằng họ đang nhận được lượng sắt cần thiết. 

 I-ốt đóng vai trò quan trọng đối với phụ nữ mang thai. Thiếu i-ốt trong thời kỳ mang thai có thể gây sảy thai, thai chết lưu, sinh non, trẻ sinh ra chậm phát triển trí tuệ, nhẹ cân, dị tật bẩm sinh như liệt tứ chi, điếc, lác, nói lắp. …. Vì vậy, phụ nữ mang thai nên cẩn thận với việc bổ sung i-ốt. Một số thực phẩm giàu i-ốt khi mang thai nên bổ sung như cá biển, rong biển, muối ăn,… để đáp ứng lượng iốt 200μg/ngày. 

 Ngoài những dưỡng chất thiết yếu cần bổ sung, bà bầu cũng cần lưu ý tránh một số  thực phẩm như: rượu bia, chất kích thích; cá có hàm lượng thủy ngân cao; cá, thịt, trứng sống hoặc nấu chưa  chín; sữa, nước  trái cây chưa tiệt trùng, pho mát; sản phẩm chưa rửa; bữa ăn sẵn sàng; rán  dầu mỡ… 

 Đặc biệt, thai phụ lần đầu mang thai  nên đăng ký tham gia lớp học tiền sản để bổ sung nhiều kiến ​​thức quan trọng như: Dinh dưỡng khi mang thai, vận động khi mang thai, chuẩn bị trước khi sinh, cách tắm cho bé, cách cho con bú.. .